Koetsjma vreest dat onervaren Zelenski laat inpakken bij overleg Normandische Vier

Leonid Koetsjma.

Oud-president Leonid Koetsjma vreest dat de politiek onervaren Volodimir Zelenski door de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier gedwongen wordt om voor Oekraïne onacceptabele concessies te doen aan de Russische president Vladimir Poetin. Het gaat volgens Koetsjma vooral om dat de door Rusland aangestuurde separatisten lokale verkiezingen houden waarvan Oekraïne de uitslag accepteert.

Het lijkt er op dat er nog deze maand een overleg komt van de Normandische Vier - de leiders van Oekraïne, Rusland, Duitsland en Frankrijk. Op de recente gevangenenruil tussen Rusland en Oekraïne is internationaal positief gereageerd - met uitzondering van Nederland die niet blij is dat Oekraïne MH17-getuige Tsemach heeft laten gaan. Poetin heet nu bereid te zijn om een einde te maken aan het oorlogsconflict in Oost-Oekraïne dat al meer dan 13.000 levens heeft geëist. Voor Duitsland en Frankrijk geldt dat ze wel graag een einde willen maken aan de economische sancties tegen Rusland.

Koetsjma, hoofdonderhandelaar voor Oekraïne in Minsk, beziet de recente ontwikkelingen met gemengde gevoelens. Met het aanstaande overleg van de Normandische Vier heeft hij weinig op. ''Ik zie het somber in'', zegt de oud-president in een interview met Associated Press. ''Zelenski gaat het moeilijk krijgen, want het is straks drie tegen één.''

De man die president was van 1994 tot 2005 meent dat van Oekraïne verwacht wordt om in te stemmen met ''alle eisen die Moskou stelt'', zoals verregaande autonomie voor de bezette gebieden in de Donbas. Natuurlijk is Oekraïne verplicht om zich te houden aan de Minsk-akkoorden van september 2014 en februari 2015, maar Koetsjma vindt dat de Rusland en de separatisten dan wel eerst de wapens neer moeten leggen en toestaan dat het Oekraïense leger de controle terugkrijgt over de grens met Rusland.

Pas dan komt een politieke oplossing van het conflict in beeld. ''Onze veiligheid staat voorop. Haal die troepen en die zware wapens weg, geef ons weer de controle over de grens en dan zijn wij bereid om die verkiezingen toe te staan.''

In een reactie op het interview van Koetsjma zegt minister Vadim Pristajko van Buitenlandse Zaken dat niet verwacht mag worden dat de Normandische Vier een nieuw akkoord gaan sluiten. Ook is er geen sprake van dat de Oekraïense grondwet wordt gewijzigd om de bezette gebieden een uitzonderingspositie te geven met verregaande autonomie voor de separatisten. ''Wij gaan door met de bestuurlijke decentralisatie zoals we die eerder al in gang hebben gezet. Het zou goed zijn als ze aan de andere kant van de frontlijn beseffen dat ze daar baat bij hebben, zoals ook elders in Oekraïne het geval is. Maar we gaan ze geen speciale status geven in onze grondwet.''

Bronnen: AP, Unian