Update: Poetin vindt Oekraïne 'niet te vertrouwen'

De Russische president Vladimir Poetin zaait weer eens verwarring met tegenstrijdige berichten. Eerst meldt het staatspersbureau RIA Novosti dat hij de in april 2022 in Istanboel gemaakte afspraken weer wil oppakken - waarbij het niet ging om afspraken, maar om een dictaat dat niets anders was dan de volledige overgave van Oekraine.

En nu melden zowel RIA Novosti als dat andere staatspersbureau TASS dat volgens Poetin geen sprake zijn van een wapenstilstand omdat Oekraïne niet te vertrouwen is. Hij zou het 'zinloos' vinden om zich tot het Oekraïense parlement te wenden om onderhandelingen aan te bieden, omdat de bemiddelaars hem niet aan staan. 

'We moeten er voor zorgen dat de andere partij bereid is om onherroepelijke stappen te ondernemen die acceptabel zijn voor ons. Een wapenstilstand is onmogelijk zonder zo'n overeenkomst.' 

Wat zo'n overeenkomst inhoudt, werd op 14 juni al duidelijk. Poetin kwam toen met de eis dat het Oekraïense leger zich terugtrekt uit de delen van de provincies Zaporizja, Cherson, Donetsk en Loehansk die Rusland nog niet heeft weten te bezetten. Ook moet Oekraïne beloven dat het geen lid wordt van de NAVO. 

Het antwoord kwam op 30 juni van de Oekraïense president Volodimir Zelenski die opmerkte dat alleen onderhandelingen mogelijk zijn met tussenkomst van bemiddelaars zoals eerder bij het graanakkoord voor de transporten over de Zwarte Zee. Dat akkoord kwam tot stand door bemiddeling van zowel Turkije als de Europese Unie. Een gezamenlijk akkoord was het niet, want Rusland en Oekraïne sloten elk een apart akkoord met de bemiddelaars. 

Nu komt Poetin met het verhaal aanzetten dat het Russische leger niet verslagen werd in de provincie Kyiv, maar dat het zich op verzoek van het Westen heeft teruggetrokken. Volgens de Russische president ging Oekraïne door met vechten 'omdat de regering niet de volledige controle had over alle eenheden', zoals hij van het Westen te horen kreeg. 'Vervolgens werden we teleurgesteld, omdat alle eerdere afspraken over terugtrekking van de troepen, zoals we die in Istanboel hadden bereikt, in de prullenbak belandden.' 

In werkelijkheid wilde Oekraïne niet verder praten met Rusland nadat bekend was wat zich in Boetsja en Irpin had afgespeeld - Russische soldaten gingen zich daar op grote schaal te buiten aan moorden en verkrachtingen.

Bronnen: Oekrajinska Pravda, TASS

Oekraïne trekt zich deels terug uit Tsjasiv Jar

Het Oekraïense leger heeft zich teruggetrokken uit een deel van het stadje Tsjasiv Jar. Het gaat om de kleine wijk Kanal, aan de oostkant van het kanaal Siverski Donets-Donbas. Dat heeft een legerwoordvoerder vanmiddag gezegd. Het werd onhoudbaar voor de Oekraïense soldaten die voortdurend onder vuur lagen, zodat is besloten om beter verdedigbare posities in te nemen aan de westkant van het kanaal. Vorige week zei het Oekraïense leger nog een aanval op de wijk Kanal afgeslagen te hebben. 

Na de verovering van Avdiivka in februari richtten de Russische troepen zich op het veroveren van Tsjasiv Jar. Het hoger gelegen stadje zou een mooie springplank kunnen vormen naar verdere terreinwinst in de provincie Donetsk. Zover zijn ze ook na drie maanden van aanhoudend aanvallen niet gekomen. Niet alleen bij Tsjasiv Jar wordt hevig gevochten, dat is ook het geval bij het stadje Toretsk, op 25 kilometer ten zuiden van Tsjasiv Jar.

Bron: The Kyiv Independent

Veertien brigades zitten met onvoldoende wapens

De situatie aan het front blijft uitdagend voor het Oekraïense leger. Veertien brigades zitten met een tekort aan wapens, aldus president Volodimir Zelenski in een interview met de Amerikaanse nieuwssite Bloomberg. De door bondgenoten beloofde wapens komen, maar het gaat langzaam. Veel te langzaam. 

Een Oekraïens tegenoffensief zit er daarom op korte termijn niet in. 'We kunnen onszelf voorlopig alleen maar verdedigen. We gaan zeker aanvallen als we voldoende wapens hebben ontvangen. Dat is nu niet het geval. Wanneer wel? Dat weet niemand', zegt Zelenski die benadrukt dat hij niet ondankbaar over wil komen voor de beloofde wapensteun van zowel de Verenigde Staten als van de Europese bondgenoten. 

Zelenski benadrukt dat er geen sprake is van een patstelling. 'We zitten alleen in een lastig parket. Een patstelling betekent dat we geen kant meer op kunnen, maar dat is hier toch echt niet het geval. We kunnen dit oplossen als de wil en de wapens er zijn. Wij hebben die wil. Het ontbreekt ons nog aan de nodige wapens.'

Bron: Oekrajinska Pravda, foto: website president

Amerikanen waarschuwen voor Oekraïne in NAVO

Tientallen Amerikaanse professoren en analisten waarschuwen in een open brief voor de gevolgen als Oekraïne lid wordt van de NAVO. Zelfs de belofte dat het deel gaat uitmaken van het militaire bondgenootschap brengt al het gevaar met zich mee van een nieuwe Koude Oorlog tussen de kernmachten Rusland en de Verenigde Staten. Ook waarschuwen ze dat deze kwestie de bondgenoten uit elkaar kan drijven.

En, stellen de meer dan zestig ondertekenaars van de brief, als Oekraïne eenmaal deel uitmaakt van de NAVO en Rusland valt het buurland opnieuw aan, dan treedt onherroepelijk artikel 5 in werking en moet de NAVO militair ingrijpen. 'Naarmate het lidmaatschap van Oekraïne dichterbij komt, staat er voor Rusland meer op het spel om de oorlog te laten voortduren. De Russische dreiging kan ook worden aangepakt zonder dat Oekraïne lid wordt van de NAVO.'

De door de nieuwssite Politico naar buiten gebrachte brief is opgesteld door Willian Ruger, die de leiding heeft over het Americian Institute for Economic Research, en Stephen Wertheim, een senior medewerker aan het Carnegie Endownment for International Peace. Hun waarschuwing komt aan de vooravond van een NAVO-conferentie komende week in Washington, waar een nieuwe handreiking naar Oekraïne wordt verwacht.

Politico wijst er op dat de ondertekenaars van de brief geen beleidsmakers zijn, maar dat ze wel vaak bijdragen aan de discussies over de Amerikaanse buitenlandse politiek door hun analyses en deelname aan conferenties. 

Bron: Oekrajinska Pravda, Politico

Een op zes Nederlanders ziet Rusland winnen

Een op de zes Nederlanders (16 procent) meent dat Rusland de oorlog in Oekraïne gaat winnen, maar als er (veel) meer wapensteun voor Oekraïne komt dan is nog maar een op de tien Nederlanders (10 procent) deze mening toegedaan. Dat blijkt uit een opiniepeiling in opdracht van de Raad Buitenlandse Zaken van de Europese Unie. 

Onder de huidige omstandigheden ziet slechts 8 procent van de Nederlanders Oekraïne winnen, terwijl dat bijna een op vier (23 procent) is als er meer wapens komen. Er zal op enig moment een compromis komen tussen Oekraïne en Rusland om de oorlog te beëindigen, meent 39 procent nu. Dat gaat naar 34 procent met meer wapensteun voor Oekraïne.

De peiling in veertien Europese landen geeft een totaalbeeld dat in grote lijnen vergelijkbaar is. Zo verwacht 17 procent dat Rusland wint en dat daalt naar 12 procent met meer wapens van de bondgenoten voor Oekraïne. En 40 procent voorziet dat Oekraïne en Rusland tot een compromis komen als de situatie blijft zoals die nu is, terwijl 34 procent een compromis voorziet bij meer wapensteun. 

Het grote verschil zit 'm in de inschatting dat Oekraïne wint. In het totaalbeeld ziet 15 procent Oekraïne de oorlog winnen in de huidige, voor Oekraïne nadelige situatie met voortdurende raketaanvallen en (beperkte) terreinwinst voor de Russen in het noorden en oosten van Oekraïne. Met meer wapensteun meent 27 procent dat Oekraïne kan winnen.

Het vertrouwen in een Oekraïense overwinning is vooral groot in Estland: hier zegt 38 procent dat Oekraïne wint en zelfs 54 procent ziet Oekraïne winnen als er meer wapensteun komt. Vooral in Bulgarije, Griekenland en Italië zijn de voorstanders vinden van een snelle oplossing, terwijl Estland, Zweden, Polen, het Verenigd Koninkrijk en Portugal vooral uit zijn op een eerlijke oplossing voor Oekraïne. In de overige landen is het half-om-half.

Bron: ECRF.eu

Zeker vijf doden bij raketaanval op Dnipro

Bij een Russische aanval met raketten en drones op de stad Dnipro zijn vanochtend zeker vijf doden gevallen. Er zijn 34 gewonden, waarvan er twee in kritieke toestand zijn. Onder de gewonden ook een 14-jarig meisje. Belangrijkste doelwit was een winkelcentrum, terwijl ook een benzinestation werd geraakt. Bij een ziekenhuis brak brand uit.

De aanval werd uitgevoerd met drie Iskander-kruisraketten, vier Kh-59 geleide raketten en vijf aanvalsdrones. De Oekraïense luchtverdediging wist alle geleide raketten en drones uit de lucht te schieten, maar slechts een van de drie Iskanders.

Afgelopen vrijdag kwamen bij een Russische raketaanval op een negen verdiepingen tellend flatgebouw in de stad Dnipro twee mensen om het leven. Het tweede slachtoffer werd pas na enkele dagen gevonden. Er waren ook elf gewonden. 

Bron: The Kyiv Independent

Rusland leert van fouten, maar of het ze helpt?

Rusland laat weliswaar zien dat het geleerd heeft van eerdere mislukkingen aan het begin van 2022, maar de analisten van het Institute for the Study of War (ISW) hebben geen hoge pet op van de tactische kwaliteiten van de leiding van de Russische troepen die in Oekraïne vechten. 

In een interview met tv-zender Suspilne Donbas zei woordvoerder Nazar Voloshin van de Oekraïense tactisch-operationele groep Chortitsja gisteren dat de Russen vanuit Toretsk willen oprukken naar het stadje Tsjasiv Jar. Dat doen ze vooral met kleine eenheden van de infanterie, af en toe ondersteund met pantserwagens en tanks. 

De Oekraïense militaire analist Kostjantin Mashovets linkt de Russische manoeuvres bij Toretsk aan hun pogingen om door te breken bij Pokrovsk en Avdiivka, ten westen en zuidwesten van Toretsk. 
De uitlatingen van Mashovets en Voloshin over het Russische offensief bij Toretsk geven aan dat er volop beweging is in dit gebied. De Russen zien Toretsk als een strategisch doel van waaruit ze noordwaarts richting Tsjasiv Jar kunnen oprukken, of naar het westen toe richting Avdiidvka. Het is volgens het ISW nog niet duidelijk welke kant het op gaat.

Het ISW heeft eerdere al aangegeven dat de Russische troepen bij Toretsk vooral bestaan uit slecht getrainde eenheden van de 'volksrepubliek Donetsk' en andere lokale eenheden. Ze zullen het moeilijk krijgen, vooral ook omdat Oekraïne in de komende weken en maanden steeds meer militaire steun vanuit het buitenland krijgt.

Bron: ISW

'Trump bespreekt situatie Oekraïne met Poetin'

Twee experts op het gebied van nationale veiligheid die banden hebben met de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump zeggen dat Trump met de Russische president Vladimir Poetin spreekt over de vraag hoeveel grondgebied van Oekraïne mag houden in ruil voor vrede. Dat meldt de nieuwssite Politico.

In het artikel wordt ook beweerd dat Trump niet alleen van de Europese lidstaten verwacht dat ze hun bijdragen aan de NAVO fors verhogen, zoals hij als president al te kennen gaf, maar dat hij uit is op een 'radicale reoriëntatie' van het bondgenootschap. 

Dat zegt althans defensiespecialist Dan Caldwell die goed op de hoogste is van de denkwijze van Trump's adviseurs op het gebied van nationale veiligheid. 'Trump wil niet uit de NAVO als hij opnieuw president wordt. Maar zelfs als hij formeel niet uit de NAVO stapt, dan houdt dit nog niet in dat de NAVO een tweede termijn van Trump in de huidige vorm overleeft', aldus Politico.

Eerder sijpelden al berichten door dat Trump in privégesprekken heeft aangegeven dat hij de oorlog in Oekraïne zou kunnen beëindigen door Oekraïne te dwingen om de Krim en de Donbas op te geven. 

Bron: Oekrajinska Pravda

Al meer dan 3.000 gevangenen naar het leger

Het Oekraïense leger heeft al 3.171 gevangenen kunnen inlijven en er volgen er nog meer volgens het Openbaar Ministerie. Er zijn nog eens 398 gevangenen die om vervroegde vrijlating hebben gevraagd in ruil voor het vrijwillig deelnemen in het leger. 

Het gaat in alle gevallen om gevangenen die nog maximaal drie jaar van hun straf moesten uitzitten en geen al te zware misdrijven op hun geweten hebben. Ze worden voorwaardelijk in vrijheid gesteld, maar moeten dan wel meteen het leger in. 

Het parlement nam op 8 mei een wetswijziging aan om dit mogelijk te maken, een week later zette president Volodimir Zelenski zijn handtekening er onder. Al snel kon het ministerie van Justitie melden dat de eerste gevangenen hun militaire training kregen. Inmiddels hebben de eerste ex-gevangenen zich positief onderscheiden in de strijd door Russische soldaten krijgsgevangen te maken. 

Bron: Oekrajinska Pravda

Orbán raadt Zelenski een 'snel bestand' aan

De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft bij zijn bezoek aan Oekraïne aan president Volodimir Zelenski gevraagd om na te denken over een 'snel bestand' zodat er vredesgesprekken plaats kunnen vinden. Orban zei ook dat Hongarije graag veel betere bilaterale betrekkingen met Oekraïne zou hebben en dat zijn land bereid is deel te nemen aan de modernisering van de Oekraïense economie.

Als bewijs van zijn goede wil zegde Orbán toe dat zijn regering de eerste Oekraïense school in Hongarije gaat financieren. Dat is op zich al bijzonder, want er is de afgelopen jaren veel te doen geweest over het Oekraïenstalige onderwijs dat de etnische Hongaren in Oekraïne krijgen. Vooral Orbán's minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijarto heeft zich daar kritisch over uitgelaten.

Orbán arriveerde vanochtend in Kyiv, op de tweede dag dat Hongarije het voorzitterschap bekleedt. Naar verluidt zou door zowel de Franse president Emmanuel Macron als de Italiaanse premier Giorgia Meloni druk zijn uitgeoefend op Orbán om iets te doen aan de slechte verstandhouding met Oekraïne. Orbán is een bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. 

Bronnen: BNR Nieuwsradio, Oekrajinska Pravda, foto: website president

Maar een op drie Slowaken wil dat Oekraïne wint

De Slowaakse premier Robert Fico.

Slechts een op de drie inwoners van Slowakije wil dat Oekraïne de door Rusland begonnen oorlog wint, terwijl een op de zeven zelfs het liefst Rusland als winnaar ziet. Dat blijkt uit een opiniepeiling van de onafhankelijke organisatie Central European Digital Media Observatory (CEDMO). Van de deelnemers aan de peiling wil 39 procent dat de oorlog stopt zonder duidelijke winnaar.

Het zijn vooral de aanhangers van de omstreden premier Robert Fico die willen dat Rusland wint. Slechts 5 procent van zijn aanhangers gunt Oekraïne de overwinning. Opvallend is dat de steun voor Rusland onder de Slowaken toeneemt met hun leeftijd. Van de jongeren tot 25 jaar wil 43 procent dat Oekraïne wint, tegen 27 procent van de 65-plussers.

Uit de peiling blijkt ook dat in de vier landen van de Visegrád-groep (Tsjechië, Hongarije, Polen en Slowakije) de minste steun voor een snelle toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie te vinden is in Tsjechië. Een andere peiling wijst uit dat de helft van de Hongaren er tegen is dat de Europese Unie Oekraïne helpt, op welke wijze dan ook.

Bron: Oekrajinska Pravda, foto Fico: Slovak Spectator

Exportvergunning afgegeven voor F-16's Oekraïne

Nederland heeft de exportvergunning rond voor de F-16's die aan Oekraïne worden geleverd. Dat laat minister Ollongren van Defensie weten aan de Tweede Kamer, op de laatste werkdag van het demissionaire kabinet. In het schrijven staat dat op 19 juni een vergunning is afgegeven voor de export van 24 F-16-vliegtuigen en zeven motoren voor de gevechtsvliegtuigen. Oekraïne wil die gebruiken om zich te verdedigen tegen Rusland.

De F-16's zullen 'spoedig' worden geleverd, maar een exacte datum wordt niet vermeld. De Tweede Kamer wordt daarover 'op verzoek van Oekraïne' vertrouwelijk geïnformeerd. Eind mei zei demissionair buitenlandminister Hanke Bruins Slot dat de door de VS gebouwde toestellen ook mogen worden ingezet voor aanvallen op doelen in Rusland, als dat gebeurt 'in het kader van zelfverdediging'.

Nederland is een van de landen die het voortouw hebben genomen om F-16's naar Oekraïne te sturen. Vanochtend werd bekend dat de coalitie die de vliegtuigen levert onder leiding staat van de Nederlander Arnoud Stallmann. Hij heeft een verleden als F-16-piloot. De samenwerkende landen zijn ook betrokken bij het onderhoud en het trainen van vliegers en ondersteunend personeel. Voor dat laatste werd vorig jaar in buurland Roemenië een trainingscentrum opgetuigd.

Ook wordt er munitie geregeld. In maart werd duidelijk dat het kabinet voor de gevechtsvliegtuigen 150 miljoen euro aan munitie heeft gekocht. 'Dit alles met als doel de Oekraïense luchtmacht op langere termijn door te ontwikkelen tot een moderne luchtmacht naar westers model', aldus Defensie.

De Kamerbrief over de exportvergunning van de F-16's was een van de laatste handelingen van het demissionaire kabinet. Vandaag staat het kabinet-Schoof op het bordes. De verwachting is niet dat dan een heel andere wind gaat waaien als het gaat om de steun aan Oekraïne. In het coalitieakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB valt te lezen dat dat land 'politiek, militair, financieel en moreel wordt gesteund tegen de Russische agressie'.

Bron: NOS, foto: Defensie.nl

Oekraïne dreigt over een maand bankroet te gaan

Oekraïne heeft nog minder dan een maand om een staatsbankroet te voorkomen. Na het uitbreken van de oorlog gaven de buitenlandse kopers van Eurobonds Oekraïne twee jaar uitstel van terugbetaling, maar dit uitstel loopt per 1 augustus af. Als de staat bankroet gaat, dan pakt dat rampzalig uit voor de wederopbouw na de oorlog omdat het vertrouwen van investeerders is geschaad.

De Oekraiense regering heeft de schuldeisers gevraagd om genoegen te nemen met een verlaging van de schuld met 60 procent, maar die willen niet verder gaan dan 22 procent. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil meewerken aan een akkoord over de schuldverlaging, maar volgens het Britse opinieweekblad The Economist valt zo'n akkoord niet voor 1 augustus te verwachten. Mogelijk lukt het het IMF wel om opnieuw uitstel van terugbetaling te krijgen. 

Oekraïne zit dringend verlegen om meer financiële steun uit het buitenland. Er zijn weliswaar miljarden aan steun gedoneerd, maar dan vooral in de vorm van wapens. De Europese Unie heeft wel meer financiële steun gegeven, maar ook dan gaat het nog maar om 35 miljard euro over drie jaar. 
De behoefte is echter vele malen groter. Dit jaar heeft Oekraïne nog 8,9 miljard euro extra nodig voor onder meer de landsverdediging, het herstellen van de energievoorziening en andere oorlogsschade. 

Bron: The Economist, foto: Reuters

SBOe zegt couppoging te hebben verijdeld

De Oekraïense staatsveiligheidsdienst SBOe zegt een staatsgreep te hebben voorkomen. Een groep zou op gisteren op de Dag van de Grondwet van plan zijn geweest om het parlement te bezetten en een 'voorlopige regering' te installeren. Het is onduidelijk in hoeverre sprake is geweest van een serieuze couppoging. 

Het onderzoek richt zich op vier mannen. Twee van hen zitten vast. Bij invallen zijn wapens en munitie aangetroffen. Als de verdachten schuldig worden bevonden, kunnen ze veroordeeld worden tot tien jaar celstraf. De leider van de groep behoort tot de oprichters van een pro-Russische organisatie die al sinds 2015 actief is.

Bronnen: BNR Nieuwsradio, Oekrajinska Pravda, foto: SBOe

Zeker 38 glijbommen zijn in Rusland zelf beland

De Washington Post zegt over informatie te beschikken dat tenminste 38 glijbommen aan de Russische kant van de grens terecht zijn gekomen tussen april vorig jaar en april dit jaar. Uit interne memo's van het provinciebestuur in Belgorod valt op te maken waar de bommen terecht zijn gekomen, maar ook dat de meeste bommen niet zijn ontploft.

Er zouden tenminste vier glijbommen terecht zijn gekomen in de provinciehoofdstad Belgorod. Nog eens zeven bommen werden aangetroffen in aangrenzende dorpen. De meeste bommen, elf in totaal, vielen in het grensdistrict Grajvoron. Van een aantal bommen kon de precieze locatie niet worden vastgesteld 'vanwege de moeilijke oorlogssituatie'. 

De memo's zouden onderschept zijn door Oekraïense inlichtingendiensten en aan de Washington Post doorgegeven. Er zouden ook richtlijnen in staan voor de evacuatie van de bevolking en voor het onschadelijk maken van de bommen. 

 De onafhankelijke Russische nieuwssite Astra bevestigd dat veel van de in de memo's genoemde incidenten overeen komen met informatie die is verkregen van lokale autoriteiten en meldingen in plaatselijke media. De autoriteiten doen het meestal af als 'ongelukjes', ze noemen het een Oekraïense aanval of negeren explosies. 

De glijbommen vormen een groot gevaar in de Oekraïense grensstreek. Gisteren werd een sorteercentrum van het postbedrijf Nova Poshta vernield door zulke bommen. Volgens president Volodimir Zelenski zijn in een week tijd meer dan 800 geleide glijbommen door de Russen gebruikt om doelen in Oekraïne aan te vallen. 

Rusland beschikt over grote aantallen bommen uit de tijd van de Koude Oorlog. De 'domme' bommen zijn gemoderniseerd en voorzien van navigatie en beweegbare vleugels, waardoor ze nauwkeurig op hun doel zijn te richten. De glijbommen worden op grote afstand, buiten het bereik van de Oekraïense luchtverdediging, gelanceerd door Su-34 en Su-35 gevechtsvliegtuigen.

Bron: Oekrajinska Pravda