dinsdag 24 juli 2018

Het pensioendilemma van de Oekraïense overheid

Oekraïne is in oktober vorig jaar begonnen met het hervormen van het pensioenstelsel. De meeste veranderingen zijn echter pas merkbaar op de lange termijn. Intussen zijn de gepensioneerden in Oekraïne bijzonder arm. Er zijn zo'n 12 miljoen gepensioneerden, waarvan 8 miljoen die moeten zien rond te komen van 42 euro per maand. Het gemiddelde pensioen ligt iets hoger, namelijk 60 euro.

Het basisvoedselpakket kost echter 81 euro. Een kilogram vlees kost 3,50 euro, een liter melk 60 eurocent en het goedkoopste brood 30 eurocent. Het gevolg is dat de meeste gepensioneerden onder de armoedegrens leven.

Het tweede probleem is dat het Staatspensioenfonds met enorme tekorten kampt. In 2017 moest de overheid 5 miljard euro bijpassen uit andere middelen. Dat leidt weer tot bezuinigingen op andere terreinen. Het ergste is nog wel dat de overheid zich gedwongen ziet om de pensioen te verhogen om het leven voor de ouderen nog enigszins leefbaar te houden.

Als gevolg van de hervormingen is het pensioen van 5 miljoen ouderen opnieuw berekend. Dat heeft geleid tot een verhoging van gemiddeld 22 euro, wat de staatskas nog eens 381 miljoen euro heeft gekost.

Voortaan is het geen automatisme meer dat iemand pensioen krijgt als hij de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. Recht op pensioen ontstaat pas als iemand minimaal 15 jaar heeft gewerkt. De pensioenopbouw stopt bij 25 jaar, maar dat gaat naar 35 jaar. Wie minder heeft meebetaald aan het Staatspensioenfonds krijgt minder pensioen of moet langer doorwerken.

De pensioenhervorming is in gang gezet op aandringen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het is een van de belangrijkste voorwaarden voor het verkrijgen van een lening van 8,4 miljard dollar. Het verhogen van de pensioenleeftijd valt ook onder de door het IMF geëiste maatregelen, evenals een automatische aanpassing van het pensioen aan de inflatie. De Oekraïense regering durft dat niet aan, ook al omdat een opiniepeiling heeft uitgewezen dat 49 procent van de bevolking het daar niet mee eens is.

Er zal echter wel wat moeten gebeuren. Oekraïne heeft te maken met een snel slinkende arbeidsbevolking. Enerzijds door vergrijzing, anderzijds door de massale trek naar het buitenland omdat daar meer geld verdiend kan worden. Het betekent wel dat een steeds kleinere groep werkenden opdraait voor het pensioen van de ouderen.

Bron: Emerging Europe

Geen opmerkingen: