zondag 3 juni 2012

Eerste Nederlandstalige reisgids over Oekraïne

Nog net op tijd voor de voetballiefhebbers die komende week afreizen naar Oekraïne is een reisgids over dit Oost-Europese land verschenen. Politicoloog en historicus Karel Onwijn kwam in 2006 al met een boek over Oekraïne, maar schreef in de afgelopen maanden een heuse reisgids over het op één grootste, maar tevens meest onbekende land van Europa.

De roerige historie van Oekraïne wordt belicht, maar ook de meest recente ontwikkelingen komen in deze Domenicus-reisgids aan de orde. Van de moeilijke Sovjet-jaren tot de impasse waarin de Oekraïense politiek is beland na de zo beloftevolle Oranjerevolutie van 2004. De tweedeling door de taalproblematiek, want het Oekraïens mag dan de officiële landstaal zijn, veel Oekraïners zien juist het Russisch als hun moedertaal. Waar de Nederlandse media het steeds hebben over de stad Charkov, houdt Onwijn het consequent op Charkiv. Het is de - weliswaar grote - Russische minderheid die de stad Charkov noemt, vermeldt de schrijver nadrukkelijk.

Uiteraard blijft het niet bij een historische en politieke beschrijving van Oekraïne. De cultuur komt uitgebreid aan bod. De stedenliefhebbers komen volop aan hun trekken Onwijn doorkruist het immense land, van de hoofdstad Kiev tot aan het kosmopolitische Odessa, van het historische Lviv tot de industriestreden Charkiv en Donetsk en de Karpaten in het westen, waar de natuurliefhebber volop aan z'n trekken kan komen op zo'n 1.500 kilometer van ons land.

Charkiv blijkt niet 'dat achtergebleven stadje in een uithoek' te zijn, zoals direct na de EK-loting werd geconstateerd, maar de op één na grootste stad van Oekraïne met liefst 1,5 miljoen inwoners. 'Onder een ruwe bolster gaat een gevoelige stad schuil, waar voor dee oplettende en onderzoekende bezoeker veel valt te beleven.' Het is geen beschrijving van Onwijn, maar van architect Rogier Dobma die jarenlang in Charkiv woonde.

In deze reisgids staan meer van deze ontboezemingen. Zoals van de ontwikkelingssociologe Tilia Maas Geesteranus die woont en werkt op het West-Oekraïense platteland, 50 kilometer ten zuiden van Lviv. Haar Nederlandse vriend heeft hier een boerderij waar hij graan, aardappelen en boekweit verbouwt. 'Leven op het platteland gaat over groentetuinen en hard werken, de wekelijkse gang naar de kerk, bij elkaar op bezoek gaan voor machtig eten en een stevige borrel, de koeien uitlaten en roddelen over mensen die naar de stad gaan.'

Maas Geesteranus weet inmiddels hoe belangrijk het is om de taal te spreken. Zij doet haar best en krijgt complimentjes. 'Je spreekt beter Oekraïens dan onze president.' Want Viktor Janoekovitsj is Russischtalig en heeft pas Oekraïens leren spreken toen hij president werd. Weinig Oekraïners spreken Engels, dus is het van belang om wat van de taal te weten. Van belang dus dat ook in deze reisgids de nodige Oekraïense woorden zijn opgenomen en er enige uitleg wordt gegeven over het cyrillische schrift.

Geen opmerkingen: