De VPRO zendt woensdagavond de documentaire Tsjernobyl 4 ever uit. De film schetst een moedeloos makend beeld van de gevolgen van de ramp. Aan het woord komen kinderen die pas na de ramp zijn geboren, pubers die hun moeder verloren aan kanker, oud-werknemers van de kernreactor, en veel deskundigen.
„In het begin was ik bang voor de reactor”, vertelt een man die in Tsjernobyl gewerkt heeft, en er nog steeds actief bij betrokken is. „Daarna verafschuwde ik het en toen kwam er onbegrip. En nu is het een soort liefde. Het is een levend ding voor me geworden, geboren uit een menselijk fout. Het is een soort monster, dat we eerst overwonnen hebben, daarna gekalmeerd. Momenteel slaapt hij. Maar dat betekent niet dat het niet meer gevaarlijk is. Het blijft zich veranderen, het ondergaat steeds metamofoses. Het is heel interessant om dit fenomeen te observeren, te monitoren."
Een gigantische koepel moet de komende jaren over de beschadigde reactor worden geplaatst om verdere straling tegen te gaan. Deze constructie zal het grootste mausoleum ter wereld zijn met uitzondering van de Egyptische piramides. Wat er precies begraven wordt in Tsjernobyl, is nog steeds onbekend.
Niet alleen in het Westen zijn we Tsjernobyl een beetje vergeten, ook in de Oekraïne zelf leven veel mensen die niet precies meer weten wat er gebeurde op 26 april 1986. Vooral voor jongeren is het slechts een datum uit het verleden.
Zij kennen Tsjernobyl vooral dankzij een populaire videospelletje, Stalker, dat zich afspeelt in de kernreactor en het daaromheen gelegen gebied The Zone, dat helemaal is geschermd. Gamers binden de strijd aan tegen radioactiviteit. Als het spelletje wordt uitgespeeld, vindt de hoofdpersoon zich terug in een prachtig mooi Tsjernobyl. Met groen gras, en mooie vlinders. Een utopie, zo weten we na het zien van deze documentaire. Het zal lang duren voor Tsjernobyl weer veilig wordt. Als het ooit zover komt.
In Stalker figureert een man, Novikov Alexander, die ook werkelijkheid bestaat, HIj komt ook in de documentaire aan het woord. Hij benadrukt dat de videogame geen reëel beeld geeft. „De werkelijke situatie is veel en veel gevaarlijker. In het echte leven speel je zonder vangnet. De gevaren zijn ongelooflijk groot. Maar het allergrootste gevaar is, dat mensen vergeten."
Tsjernobyl 4ever, VPRO, 23.30 uur, Nederland 2
Bron: GPD
Geen opmerkingen:
Een reactie posten