Oekraïne schiet opnieuw A-50 AWACS uit de lucht

De Oekraïense luchtmacht zegt vanavond een Russische Berjev A-50 AWACS uit de lucht te hebben geschoten boven de Zee van Azov. Dat gebeurde omstreeks 20.00 uur plaatselijke tijd. Enkele minuten daarna wist het Russische staatspersbureau RIA Novosti al te melden dat 'een onbekend vliegtuig' was neergestort bij Kanevskoj in de regio Krasnodar Kraj. 

Even later meldde RIA Novosti dat een tweede vliegtuig was neergestort en dat op de plek van de crash brand was uitgebroken. Kanevskoj ligt aan de kust van de Zee van Azov, zo'n 200 kilometer verwijderd van de frontlijn in Oekraïne. Volgens de Oekraïense militaire inlichtingendienst kwam het radarvliegtuig neer bij de stad Jejsk, waar zich een militair vliegveld bevindt.

De A-50 AWACS wordt gebruikt om luchtverdedigingssystemen op te sporen, om raketten naar hun doelen te geleiden en aanvallen van gevechtsvliegtuigen te coördineren. De Russische luchtmacht beschikt over negen van deze radarvliegtuigen, waarvan er tot op vandaag drie operationeel waren. Op 14 januari werd ook al een Russische A-50 door de Oekraïense luchtmacht boven de Zee van Azov neergehaald. Bovendien zijn in een week tijd zeven gevechtsvliegtuigen (Su-34 en Su-35) uit de lucht geschoten.

Bron: The Kyiv Independent

Ministers demonstratief aanwezig bij Poolse grens

Een aantal Oekraïense ministers heeft zich onder aanvoering van premier Denis Sjmihal naar de grens met Polen begeven. Dat gebeurt in opdracht van president Volodimir Zelenski die gisteren de Poolse premier Donald Tusk vroeg om hetzelfde te doen met zijn ministersploeg. Tusk sloeg de uitnodiging af omdat hij geen behoefte heeft aan wat hij 'een symbolische daad' noemde. De Oekraïense ministers hebben vandaag tevergeefs gewacht op hun Poolse ambtgenoten, aldus premier Sjmihal aan het begin van de avond.

Beide regeringen willen echter wel snel af van de problemen aan de Pools-Oekraïense grens waar boeren en vrachtwagenchauffeurs het vrachtverkeer blokkeren. Vandaag lieten boeren raapzaad uit een treinwagon lopen. Eerder gebeurde dat al met graan. Eerst uit een Oekraïense vrachtwagen, later uit een treinwagon.

De boeren en vrachtwagenchauffeurs zijn boos omdat hun Oekraïense collega's van de Europese Unie zonder beperkingen de Europese markt op mogen. Ze vinden het oneerlijke concurrentie. Daar komt nog bij dat zich onder de boeren pro-Russische activisten bevinden. Een van hen hing eerder deze week zelfs een spandoek aan een tractor met de oproep aan Poetin om Oekraïne en Brussel 'tot de orde' te roepen. 

Oekraïense vrachtwagenchauffeurs hielden eerder deze week Poolse chauffeurs tegen die Oekraïne in wilden rijden en vanmorgen brachten Oekraïense boeren door het Russische oorlogsgeweld vernielde landbouwvoertuigen naar de grens om te laten zien onder welke gevaarlijke omstandigheden zij hun werk moeten doen. Aan Poolse zijde loeide vanmiddag een sirene van het luchtalarm als reactie.

Oleksandr Koebrakov, de Oekraïense minister van Infrastructuur, zegt intussen dat gewerkt wordt aan oplossingen. Zo gaan landbouwproducten in containers per schip over de Donau naar de Roemeense havens Galati en Constance en naar het Duitse Regensburg. Ook wordt het railvervoer uitgebreid en wordt de capaciteit van drie grensovergangen vergroot, met name de grensovergang bij de stad Oezjhorod naar Slowakije.

Bron: Oekrajinska Pravda, foto: Denis Sjmihal op Telegram

'Kinderen leven in schrijnende omstandigheden'

Hulporganisatie Save the Children schat dat er in Oekraïne gemiddeld per dag 42 mensen gedood worden of gewond raken, onder wie ook kinderen, door de oorlog met Rusland. Toch keert een deel van de vluchtelingen terug, soms ook naar de regio's in de buurt van het front, zoals bij Dnipro of Odesa.

Volgens de organisatie is de situatie op sommige plekken nog steeds schrijnend. 'Ouders zijn grote delen van het jaar werkloos, scholen functioneren niet in alle dorpen en veel kinderen durven nauwelijks buiten te spelen.' Ook is kritieke infrastructuur, zoals elektriciteit of stromend water, beschadigd en liggen er in die gebieden nog onontplofte landmijnen en granaten.

Sonia Khush, directeur van Save the Children in Oekraïne: 'Kinderen in Oekraïne hebben twee lange jaren van geweld en vernietiging doorstaan. Veel gezinnen werden gedwongen om hun huizen te verlaten op zoek naar veiligheid, en kozen er nu voor om terug te keren zodra dat mogelijk was. Voor hen is geen enkele plek hetzelfde als hun thuis en we moeten hun wil respecteren om daar te zijn waar ze thuishoren. De oorlog gaat nu het derde jaar in en onze hulp verschuift naar wederopbouw en herstel, zodat gezinnen de middelen hebben om hun leven weer op de rails te krijgen en kinderen kind kunnen zijn - samen met hun vrienden leren, spelen en lachen - ondanks de wreedheden om hen heen.'

Tot op de dag van vandaag zijn 6,3 miljoen mensen uit Oekraïne vluchteling in het buitenland en zijn 3,7 miljoen mensen ontheemd in het land zelf. De verarming onder de 'blijvers' is vervijfvoudigd. Van de mensen die in Oekraïne verblijven zijn er 14,6 miljoen (waarvan 2,9 miljoen kinderen) die afhankelijk zijn van hulp. 

Save the Children roept alle strijdende partijen in Oekraïne op om burgers te beschermen en te stoppen met het gebruik van explosieve wapens in bevolkte gebieden. Er moet volledige en ongehinderde humanitaire toegang zijn tot families die in een crisis terecht zijn gekomen, inclusief die in oorlogsgebieden.  

Sinds 24 februari 2022 heeft de hulporganisatie in Oekraïne ongeveer 754.000 kinderen bereikt. Hulp bestaat o.a. uit het verstrekken van geld, voedsel, schoon water en hygiëneartikelen. Gespecialiseerde teams leveren ook sociale en recreatieve diensten via kindvriendelijke ruimtes en helpen kinderen toegang te krijgen tot veilig, inclusief kwaliteitsonderwijs. Bovendien werkt Save the Children samen met scholen en buurthuizen om geestelijke gezondheidszorg en mentale steun te bieden. Een campagne om kinderen te wijzen op wat ze kunnen doen om hun persoonlijke veiligheid te vergroten werd bijna 2 miljoen keer bekeken. Ook zijn er enkele schoolgebouwen gerenoveerd, zodat die over degelijke schuilplaatsen beschikken. 

Bron: Save the Children

Nederland sluit veiligheidsverdrag met Oekraïne

Nederland sluit binnenkort een veiligheidsovereenkomst met Oekraïne voor de komende tien jaar. Deze overeenkomst is een signaal van het kabinet dat Nederland Oekraïne voor langere tijd wil steunen. Nederland maakte op 12 juli vorig jaar bekend om, net als de G7, met Oekraïne afspraken te gaan maken over veiligheid, zogeheten veiligheidsarrangementen. Dit gebeurde tijdens de NAVO-top in Vilnius. Sindsdien is Nederland met Oekraïne in gesprek om hier invulling aan te geven. 

De veiligheidsovereenkomst bevat onder meer afspraken over militaire steun voor de middellange en lange termijn en de samenwerking voor het verstevigen van de defensie-industrie. Daarnaast gaan ze het over het vergroten van de (cyber-)weerbaarheid van Oekraïne en het versterken van de interoperabiliteit van het Oekraïense leger met de NAVO.

Minister Kajsa Ollongren: 'Oekraïne vecht niet alleen voor haar vrijheid en veiligheid, maar ook voor die van ons, voor heel Europa. Met de veiligheidsovereenkomst die wij als kabinet vandaag aankondigen maken wij met Oekraïne afspraken over de gezamenlijke vrijheid voor de komende tien jaar. Oekraïne moet ervan op aan kunnen dat zij niet alleen op de korte, maar ook de lange termijn op onze steun kan rekenen. Nederland steunt Oekraïne, samen met internationale partners, met de versterking van de IT-infrastructuur en traint Oekraïens defensiepersoneel op meerdere terreinen. Met deze veiligheidsovereenkomst geeft Nederland ook een sterk signaal af aan het Kremlin.'

Tot nu toe leverde Nederland ruim 2,8 miljard euro aan militaire steun, meldt het kabinet vandaag ook in een brief aan de Tweede Kamer. Die steun bestaat uit financiële bijdragen aan internationale fondsen, zoals het International Fund for Ukraine. Maar ook uit de levering van wapens, munitie en materieel direct aan Oekraïne (vanuit eigen voorraad en samen met de industrie). Daarnaast bestaat de steun uit leveringen samen met diverse coalities van partnerlanden. Dat gebeurt in nauw overleg met Oekraïne en bondgenoten.

Bron: Defensie.nl

Zelenski: er komt zeker een nieuw tegenoffensief

De Oekraïense president Volodimir Zelenski zegt in een interview met de Amerikaanse zender FoxNews dat voor dit jaar een nieuw tegenoffensief wordt voorbereid. 'We moeten onszelf verdedigen. Dat komt eerst. Dan gaan we ook onze successen op de Zwarte Zee voortzetten. Ik wil niet op de details ingaan, maar er staan de Russen daar nog de nodige verrassingen te wachten.'

Op de vraag of het tegenoffensief van afgelopen jaar meer succes had gehad als Oekraïne op tijd voldoende wapens had gekregen, antwoordt Zelenski dat het beter is om niet te blijven hangen in wat geweest is. De president zegt er nog wel over dat er veel meer Oekraïense soldaten gesneuveld waren als was gekozen voor een snelle opmars van het leger. 'We moeten zuinig zijn op onze mensen. Als we onze soldaten verliezen, dan verliezen we alles.'

Zelenski benadrukt nog maar weer eens dat  Oekraïne meer Patriots nodig heeft voor de luchtverdediging, evenals langeafstandsraketten met een bereik van 300 kilometer. Daarover is nog altijd discussie met de bondgenoten, in het bijzonder de Verenigde Staten. Met veel meer manschappen en voldoende wapens en munitie hebben de Russen nu de overhand op veel plaatsen langs de honderden kilometers lange frontlijn.

 
Bron: Oekrajinska Pravda

Mdvedev wil 'onwillige' Oekraïners naar Siberië

Dmitri Medvedev is altijd goed voor een kwaadaardige uitlating. Zoals gisteren toen de Russische ex-president en huidige tweede man van de Nationale Veiligheidsraad uitlegde wat Rusland in petto heeft voor de Oekraïners in de bezette gebieden. Die moeten 'aan de kaak worden gesteld en gestraft, naar Siberië verbannen om in werkkampen te worden heropgevoed' als ze Rusland 'schaden'. 

Het Institute for the Study of War (ISW) ziet hier een herhaling in wat zich in de Sovjettijd afspeelde in de jaren '20 en '30 toen 'saboteurs' werden berecht en onderdrukt, vooral de boeren. De analisten constateren dat Medvedev met zijn Stalinistische retoriek uit is op 'zuiveringen'. 

Medvedev zei ook dat Rusland niet eerder zal stoppen dan dat het de Oekraïense hoofdstad Kyiv in handen heeft. Ook gaf hij te kennen dat Odesa als 'Russische' stad bezet moet worden. Daarbij tekent het ISW aan dat Odesa slechts 50 kilometer verwijderd is van Transnistrië, dat zich onder Russische invloed heeft afgescheiden van Moldavië. Er is sprake van dat het 'parlement' van Transnistrië komende woensdag vraagt om deel te mogen uitmaken van de Russische Federatie.

Jevhen Balitski, de door het Kremlin benoemde gouverneur van het bezette deel van de provincie Zaporizja, heeft ook al een boekje open gedaan over hoe het er daar aan toe gaat. Hij praatte de deportatie van Oekraïense inwoners goed die zich afzetten tegen de Russische inval in hun land en hij hintte ook op executies van Oekraïners door de Russische bezettingsmacht.

Daarbij gaat Rusland door met het systematisch onderdrukken van kerken en gelovigen in de bezette gebieden. Gisteren publiceerde Denis Poesjilin, de leider van de 'volksrepubliek Donetsk', foto's waarop te zien zou zijn hoe de geheime dienst FSB en de Russische Nationale Garde het kantoor van de Jehova's Getuigen in de bezette stad Marioepol doorzoeken.

Volgens Poesjilin zouden minstens 5.000 boeken uit het kantoor zijn gehaald. In 2017 verboden de Russische autoriteiten dit kerkgenootschap als een 'extremistische' organisatie, terwijl Jehova's Getuigen en andere religieuze minderheden in Rusland en bezet Oekraïens gebied worden opgepakt en vervolgd.

Bron: ISW, foto: TASS

Poolse premier wijst overleg op grenspost af

De Poolse premier Donald Tusk is niet van plan om naar de Pools-Oekraïense grens af te reizen om de problemen met de blokkades van boze boeren en vrachtwagenchauffeurs op te lossen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski had hem dat gevraagd, maar Tusk vindt dat zo'n bijeenkomst op een grensovergang puur symbolisch is en geen oplossing biedt. 

Hij heeft volgens het nieuwsplatform Onet het tegenvoorstel gedaan om volgende week woensdag in Warschau te overleggen. 'Aan Oekraïense kant begrijpen ze ook wel dat het beter is om over de technische details te overleggen. We hebben concrete voorstellen nodig om de problemen met de Europese markt en de landbouw op te lossen. Aan symboliek hebben we niets.'

Tusk zegt dat ook op Europees niveau gesproken moet worden over de problemen die de tijdelijke vrijhandel met zich meebrengt, waardoor Oekraïense transportbedrijven goedkoper kunnen werken en goedkope Oekraïense landbouwproducten de markt verstoren in de Europese Unie. De Poolse premier spreekt er morgen over met Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie.

Bron: European Pravda, foto: Donald Tusk op Facebook