Vraagtekens bij Russische lezing vliegtuigcrash

Bij een zitting van de VN-Veiligheidsraad hebben Rusland en Oekraïne elkaar over en weer verwijten gemaakt over de vliegtuigcrash in de Russische regio Belgorod. Rusland had gevraagd om de bijeenkomst. De Oekraïense diplomate Christina Hajovisjin zei in de Veiligheidsraad dat Rusland tegen de protocollen in geen onderzoekers toeliet op de plek van de crash. 

Volgens Oekraïense inlichtingen zouden er bovendien 'maar vijf lichamen naar het plaatselijke mortuarium in Belgorod' zijn gebracht. Op beelden van de crashsite zou verder geen spoor van lichamen te zien zijn.

De Russische diplomaat Dmitri Poljanski verweet Oekraïne op zijn beurt 'een geplande aanval' te hebben uitgevoerd op de Iljoesjin il-76 ten koste van zijn eigen burgers. Rusland claimt dat het toestel woensdag is neergehaald door een in Oekraïne vervaardigde luchtafweerraket, afgevuurd vanaf de grond, van het Zenit-type.

Volgens Rusland waren er 65 Oekraïense krijgsgevangenen aan boord die op weg waren naar een uitwisseling met Russische krijgsgevangenen. In totaal zouden er 74 doden zijn gevallen. Woordvoerder van het Kremlin Dmitri Peskov sprak van 'een monsterlijke daad'.

Volgens Oekraïne was er woensdag wel een uitwisseling van krijgsgevangenen gepland, maar was die geannuleerd. Ook was er geen waarschuwing van Rusland ontvangen dat er krijgsgevangenen werden vervoerd, wat bij eerdere uitwisselingen wel is gebeurd.

Oekraïense autoriteiten zeiden eerder tegen media in eigen land dat het Russische toestel S-300 raketten vervoerde die worden gebruikt om de stad Charkiv met grote regelmaat mee te bestoken. De generale staf zei gisteren, zonder de crash te noemen, dat Oekraïne 'ieder Russisch vliegtuig aanvalt waarvan wordt gedacht dat het wapens vervoert, zeker dicht bij de grens'.

Net zo min als Rusland bewijs kon overleggen aan de Veiligheidsraad is ook aan het Internationale Rode Kruis geen informatie vertrekt over de Oekraïense krijgsgevangenen die aan boord van het vliegtuig zouden zijn geweest. Woordvoerder Andri Joesov van de Oekraïense inlichtingendienste zegt het Rode Kruis geïnformeerd dient te worden over hun gezondheid, de omstandigheden en de plek waar krijgsgevangenen worden vastgehouden. 'Voor zover wij nu weten is die informatie niet met het Rode Kruis gedeeld.'

Bronnen: NOS, Oekrajinska Pravda

ISW: Rusland zaait onrust met vliegtuigcrash

Ruim een etmaal na het crashen van het Russische militaire vliegtuig bij de stad Belgorod is nog volstrekt onduidelijk wat of wie aan boord was van de Il-76. Wel duidelijk is inmiddels dat Rusland alles uit de kast haalt om onrust te zaaien in Oekraïne. 

Er zouden 65 Oekraïense krijgsgevangenen aan boord zijn geweest, Oekraïne wist dat en heeft het vliegtuig doelbewust neergehaald om Rusland vervolgens de schuld in de schoenen te schuiven. Dat is het verhaal dat Andrej Kartapolov, voorzitter van de Russische parlementscommissie voor defensie, meteen naar buiten bracht. Met daarbij de oproep om voor altijd te stoppen met het uitwisselen van krijgsgevangenen. 

Het Institute for the Study of War (ISW) haalt Kartapolov aan om duidelijk te maken hoe Rusland gebruik denkt te maken van het neerhalen van het militaire vliegtuig door Oekraïne. Ook Dmitri Medvedev, vicevoorzitter van de Russische veiligheidsraad, doet natuurlijk weer mee. Hij noemt het onderdeel van de 'binnenlandse politieke strubbelingen' in Oekraïne.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov riep meteen om een spoedzitting van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Hij beschuldigde Oekraïne van terrorisme. De spoedzitting komt er vandaag en Lavrov is daar zelf bij, want hij is momenteel toch al in New York voor een geplande zitting van de Veiligheidsraad.

Het ISW constateert dat deze Russische beschuldigingen onderdeel uitmaken van een campagne om onrust te zaaien in het buurland, daarbij de groeiende onvrede over de Oekraïense regering aanwakkerend. De uitwisseling van krijgsgevangenen ligt gevoelig in zowel Rusland als Oekraïne. In diverse Oekraïense steden is afgelopen weekeinde weer gedemonstreerd door familieleden van krijgsgevangenen met de eis dat de regering alles in het werk stelt om ze terug te halen.

Dat Oekraïne het Russische vrachtvliegtuig neerhaalde, lijkt wel zeker. In de veronderstelling dat het zou gaan om het transport van S-300 raketten. Rusland komt nu met het verhaal dat de Il-76 uit de lucht is geschoten met een Amerikaans of Duits raketsysteem. Het ISW veronderstelt dat deze beschuldiging is bedoeld om Westerse bondgenoten er van te weerhouden om meer luchtverdedigingssystemen aan Oekraïne te leveren.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft om een onafhankelijk internationaal onderzoek gevraagd. Er zou gisteren aanvankelijk wel een uitwisseling van krijgsgevangenen zijn gepland, maar die werd volgens de Oekraïense regering niet doorgezet. 

Bronnen: Oekrajinska Pravda, The Kyiv Independent, foto: TASS

Nog geen duidelijkheid over gecrashte vliegtuig

Er is nog steeds onduidelijkheid over het Russische vrachtvliegtuig dat vanmorgen bij de stad Belgorod uit de lucht werd geschoten. Rusland beweert dat er 80 Oekraïense krijgsgevangenen aan boord waren die zouden worden uitgewisseld, Oekraïne zegt dat er S-300 raketten aan boord waren.

Ombudsman Dmitro Loebinets zegt onderzoek te doen en later met een uitgebreide verklaring te komen. 'Ik roep de Oekraïense media en burgers op om nu nog geen conclusies te trekken en wachten op informatie van officiële bronnen. Ik vraag ook om geen valse informatie te verspreiden. De vijand is onbetrouwbaar. En we weten allemaal welke verschrikkelijke methodes Rusland er op na houdt om de Oekraïense samenleving te destabiliseren. Laat je niet provoceren.'

Ook het team dat de uitwisseling van krijgsgevangenen met Rusland coördineert vraagt om geduld terwijl onderzoek wordt gedaan. 'Wij benadrukken dat de vijand continu probeert om onrust te zaaien in ons land met valse informatie. Daarom vragen we de media en burgers om geen onbevestigde berichten te verspreiden.'

Oekrajinska Pravda zegt op basis van bronnen dat Oekraïne een nieuwe gevangenenruil met Rusland aan het voorbereiden is. Er is echter geen informatie over het tijdstip, de locatie of het aantal krijgsgevangenen.

Bron: Oekrajinska Pravda

Krijgsgevangenen of raketten in neergeschoten Russisch vliegtuig?

Een Russisch militair transportvliegtuig van het type Iljoesjin Il-76 is neergestort in de provincie Belgorod, vlakbij de Oekraïense grens. Het Russische ministerie van Defensie meldt dat er 65 Oekraïense krijgsgevangenen, zes bemanningsleden en drie begeleiders in zaten.

Over hun lot is nog niet veel bekend, maar op video's die direct na het incident op sociale media verschijnen, is een grote explosie te zien. Te zien is dat een groot toestel omlaag stort en ontploft. Het Russische ministerie van Defensie meldt dat de Oekraïners werden vervoerd voor een gevangenenruil.

Gouverneur Vjacheslav Gladkov bevestigt dat er 'een incident' heeft plaatsgevonden, in het district Korochanski, ten noordoosten van de stad Belgorod. Hij gaat de plaats van het ongeval bekijken. 

Bronnen bij het Oekraïense leger bevestigen dat het 'hun werk was'. Bronnen bij de generale staf zeggen dat het vliegtuig S-300 antiluchtdoelraketten vervoerde.

Bronnen: AD, Oekrajinska Pravda

Europese Hof spreekt zich uit over schuld Rusland

Waren het de Russen of ging het om 'separatisten' die in het voorjaar van 2014 delen van de provincies Donetsk en Loehansk bezetten? Dat is de vraag die het Europese Hof voor de Mensenrechten op woensdag 31 januari beantwoordt. Als het de Russen waren, dan houdt dat feitelijk in dat de oorlog tussen beide landen niet in februari 2022 begon, maar al acht jaar eerder. Maar ook dat Rusland ten volle verantwoordelijk is voor het neerschieten van vlucht MH17 op 17 juli 2014, waarbij alle 298 inzittenden om het leven kwamen.

De zaak bij het Europese Hof voor de Mensenrechten is aangespannen door Oekraïne en Nederland die Rusland ervan beschuldigen dat het elf artikelen van de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens heeft geschonden, van het recht om te leven tot het recht op onderwijs. 

Volgens beide landen heeft Rusland zich in de Donbas schuldig gemaakt aan moorden, martelingen, vernieling van eigendommen, maar ook het ontvoeren en deporteren van weeskinderen met een beperking naar Russisch grondgebied. Ook wordt Rusland verweten dat er geen strafrechtelijk onderzoek is gedaan naar het neerschieten van de MH17. 

Op 26 januari 2022 was de hoorzitting in de zaak die Oekraïne en Nederland hebben aangespannen tegen Rusland. Morgen dus de uitspraak van het Europese Hof in Straatsburg. 

Bron: European Pravda, foto: Europese Hof voor de Mensenrechten

Slowaakse premier Fico: 'In Kyiv is geen oorlog'

De Slowaakse premier Robert Fico zegt dat het leven in de Oekraïense hoofdstad Kyiv 'volkomen normaal' is. De opzichtig anti-Oekraïense Fico maakte deze opmerking op een persconferentie naar aanleiding waarom hij heeft aangedrongen op een ontmoeting met de Oekraïense premier Denis Sjmihal in Oezjhorod en niet in Kyiv. De stad Oezjhorod ligt praktisch op de grens met Slowakije.

De journalist die hem deze vraag stelde, voegde daar aan toe dat Fico in Kyiv zelf zou kunnen zien wat de oorlog heeft aangericht in de Oekraïense hoofdstad. De reactie van de Slowaakse premier was verbazingwekkend: 'Denk je echt dat er een oorlog gaande is in Kyiv. Ik hoop dat je dit niet serieus bedoeld. Het leven is daar volkomen normaal'. 

En dat op een dag waarop Kyiv werd bestookt met Russische raketten. Er vielen vanochtend vroeg 22 gewonden, waarvan een in kritieke toestand verkeert. In de stad Charkiv vielen zelfs acht doden, waaronder een 8-jarig meisje dat eind van de middag onder het puin van een kapotgeschoten flatgebouw werd gevonden.

Fico zei eerder dat Oekraïne gebied moet opgeven om een einde aan de oorlog te maken. Tijdens zijn persconferentie in het dorp Kamenica nad Cirochou kreeg de premier de vraag welk deel van Slowakije aan Rusland zou willen afstaan. Fico weigerde antwoord te geven. Direct na zijn aantreden als premier in oktober vorig jaar kondigde Fico aan dat er wat hem betreft 'nog geen kogel' naar Oekraïne meer gaat. Tot dan was Slowakije een van de trouwste bondgenoten van Oekraïne.

Bron: Oekrajinska Pravda, foto: Euromaidan Press

Oekraïne en Polen willen meer grensovergangen

Oekraïne en Polen overwegen vier extra grensovergangen te maken. Het zijn er nu veertien. De nieuwe grensovergangen vormden een van de gespreksonderwerpen van premier Denis Sjmihal met zijn Poolse ambtgenoot Donald Tusk tijdens diens bezoek aan Kyiv. Er werd ook gesproken over gezamenlijke grenscontroles, uitwisseling van informatie en het verder moderniseren van de grensposten.

Nu de blokkades van boze vrachtwagenchauffeurs en boeren allemaal zijn opgeheven, zijn al zo'n 5.000 Oekraïense vrachtwagens Polen binnen gereden. Daarmee is het vrachtvervoer vanuit Oekraïne naar de Europese Unie weer op het peil van voor de blokkades. Het is afwachten hoe het verder gaat, want de blokkades zijn slechts opgeschort tot 1 maart. 

Sjmihal stelde de Poolse premier voor dat bedrijven uit het buurland mee bouwen aan de snelweg vanaf Krakovets via Lviv en Brodi naar Rivne. 'Deze snelweg moet aansluiten op de A4, de langste Poolse snelweg die ook weer aansluit op het Duitse snelwegennet', aldus Sjmihal.

Bron: The Kyiv Independent