woensdag 28 november 2018

Trump overweegt gesprek met Poetin af te zeggen

De Amerikaanse president Donald Trump zegt dat hij overweegt om zijn geplande ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin tijdens komende de G20-top af te zeggen. Trump laat dit weten in een interview met de Washington Post. De G20 komt vrijdag en zaterdag bijeen in Buenos Aires, Argentinië.

De uitlating van de Amerikaanse president is van een heel andere aard dan maandag, toen hij de schuld voor het incident in de Straat van Kertsj nog bij zowel Rusland als Oekraïne legde. Nu zegt hij: ''Misschien gaat die ontmoeting met Poetin niet door... Ik hou niet van zulk geweld, ik wil dat er helemaal geen geweld wordt gebruikt.''

Intussen waarschuwde de Oekraïense president Petro Porosjenko gisteravond laat dat een oorlog op alle fronten dreigt, want Rusland zou bezig zijn met een ''enorme'' troepenopbouw aan de grens met Oekraïne. ''Niemand moet denken dat het hier om spel gaat. Wij leven onder de dreiging van een volledige oorlog met Rusland.''

Volgens Porosjenko zijn de aantallen Russische tanks aan de grens verdrievoudigd. Hij deed in een interview met de Amerikaanse tv-zender NBC een oproep aan de NAVO om een aantal marineschepen naar de Zwarte Zee te sturen, als een waarschuwing aan Rusland.

Porosjenko zei ook dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo hem tijdens een telefoongesprek ''alle hulp, ook militair'' heeft toegezegd bij het beschermen van de Oekraïense soevereiniteit na het incident in de Straat van Kertsj. Pompeo zelf heeft daarover nog niets naar buiten gebracht. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Nikki Haley, was afgelopen maandag in de Veiligheidsraad wel heel duidelijk. Zij sprak van ''weer een roekeloze Russische escalatie'' en eiste dat de gevangen genomen zeelieden onmiddellijk vrij komen.

Bronnen: RFE/RL, Unian

dinsdag 27 november 2018

Opinie: wat bezielt president Porosjenko?

President Petro Porosjenko.
President Petro Porosjenko heeft de afgelopen dagen veel kritiek gekregen op zijn besluit om de staat van beleg uit te roepen. Hij zou het voor eigen gewin hebben gedaan en het had veel eerder, al in de zomer van 2014 moeten gebeuren. Voor beide kritiekpunten valt het nodige te zeggen. Immers, Porosjenko loopt in de peilingen voor de komende presidentsverkiezingen wel in op Joelia Timosjenko (Moederlandpartij), maar hij voelt tegelijkertijd de hete adem van de pro-Russische Joeri Bojko (Oppositie Platform/Voor het Leven) in de nek.

Natuurlijk had hij in de zomer van 2014 ook al kunnen besluiten om een beroep te doen op de Wet voor het uitroepen van de staat van beleg. Ook dan was Porosjenko verweten dat hij de parlementsverkiezingen in het najaar naar zijn hand had willen zetten.

Belangrijker is echter dat Rusland destijds flink wat verwarring wist te zaaien met de 'groene mannetjes' op de Krim, de staatsgreep van pro-Russische krachten op het schiereiland en het referendum waarbij maar liefst 91 procent van de bevolking - de pro-Oekraïense inwoners en de Krimtataren weigerden te gaan stemmen - voor aansluiting bij Rusland koos.

In de Donbas was de situatie lange tijd evenmin helder. Rusland ontkende - en ontkent - elke betrokkenheid bij de acties van de separatisten en op het internationale vlak duurde het geruime tijd voordat werd erkend dat Rusland toch echt de separatisten aanstuurde met zowel materieel als manschappen.

Na zondag is het wél duidelijk dat Rusland het incident bij de Krimbrug in de Straat van Kertsj heeft veroorzaakt, ook al beweert het Kremlin dat Oekraïne dit heeft uitgelokt. Ook in dat laatste schuilt wel enige waarheid, maar het was toch echt een schip van de Russische kustwacht dat moedwillig op de sleepboot Jani Kapoer botste en de raketten die op het Oekraïense artillerieschip werden afgevuurd waren toch wel degelijk van Rusland, zoals zondagavond ook wel werd toegegeven.

Speculeren op Russische invasie
Anderzijds, wat is er waar van de 'bewijzen' waarmee Porosjenko gisterochtend schermde dat Rusland een invasie voorbereidt om de havensteden Marioepol en Berdjansk in te nemen? Al sinds het begin van de vijandelijkheden wordt gespeculeerd over een grote Russische aanval op Oekraïne. Waarom zou het er dan nu wel van komen? Het Kremlin heeft zondag duidelijk gemaakt dat Rusland heer en meester is in zowel de Straat van Kertsj als op de Zee van Azov. Dat is al een grote overwinning. Het zorgt er voor dat beide havensteden op termijn 'doodbloeden', want veel rederijen zullen weinig trek meer hebben om hun schepen naar een oorlogsgebied te sturen.

Nu het leger Oekraïne in sturen lijkt teveel van het goede. Dat kan altijd nog als Oekraïne economisch nog meer is verzwakt. Een volgende overwinning gloort als de Nord Stream 2 straks in gebruik wordt genomen en de transportleiding voor Russisch aardgas dwars door Oekraïne overbodig wordt. Dat betekent een strop van zo'n 2 miljard euro per jaar, iets wat het toch al armlastige Oekraïne niet kan dragen.

Die staat van beleg had er dus niet beslist hoeven komen, tenzij in de komende weken blijkt dat Porosjenko c.s. het toch bij het goede eind hadden en het Russische leger het land binnen trekt.

Porosjenko's kansen 
Dan over de kansen van Porosjenko om zijn presidentschap te prolongeren bij de verkiezingen van eind maart. Hij is niet de beste president die Oekraïne zich kan wensen, dat staat buiten kijf. Maar wellicht is hij wel de beste kandidaat. Joelia Timosjenko lijkt nu zijn grootste concurrent en zij belooft de Oekraïners gouden bergen. Ze wil het IMF (en daarmee de Wereldbank) de deur wijzen, de gasprijs voor de huishoudens minstens halveren en voorspelt dat de lonen als zij vijf jaar president is even hoog zullen zijn als in buurland Polen. Zonder het IMF gaat Oekraïne ongetwijfeld bankroet. Tenzij... Als het Westen geen geld meer geeft, dan moet het uit het Oosten komen. Dus Rusland, of mogelijk China dat al eens heeft geprobeerd om grote delen van de Oekraïense landbouwgronden voor tientallen jaren te leasen.

De concurrentie
Porosjenko's andere concurrent is Joeri Bojko die zich de afgelopen weken in een steeds kansrijker positie heeft gemanoeuvreerd. Hij was tot afgelopen week de voorman van het pro-Russische Oppositieblok, maar heeft intussen zijn eigen Oppositie Platform opgericht waarin hij samenwerkt met Vadim Rabinovitsj van Voor het Leven. En met Viktor Medvedtsjoek, huisvriend van de Russische president Vladimir Poetin. Achter Bojko staat een andere oligarch, Dmitro Firtash. Een man die na de Majdan-revolutie niet meer in Oekraïne is geweest en die al vier jaar huisarrest heeft in Oostenrijk, terwijl uitwijzing naar de Verenigde Staten dreigt. Daar wordt hij dan vervolgd voor grootschalige fraude.

In de peilingen worden ook al een tijdje de tv-komiek Volodimir Zelenski en zanger Vjatoslav Zakartsjoek van de populaire band Okean Elzy meegenomen. Beiden hebben evenwel nog weinig trek getoond in de strijd om het presidentschap.

Vanuit de Westerse optiek geldt dat Oekraïne met Petro Porosjenko het beste af is. In de afgelopen jaren is hij gevoelig gebleken voor de druk die op hem is gelegd om te hervormen. Dat heeft hij gedaan: twee stapjes vooruit, dan weer eentje achteruit. Met alle - terechte - kritiek op de handel en wandel van Porosjenko is er in Oekraïne sinds februari 2014 het nodige ten goede veranderd. Al was het alleen al dat Porosjenko meer oog heeft voor het belang van een sterk leger dan zijn vier voorgangers. Drie daarvan - Leonid Kravtsjoek, Leonid Koetsjma en Viktor Joestsjenko - hebben het er danig bij laten zitten en huilen nu krokodillentranen over het uitroepen van de staat van beleg.

Drie opvarenden voorlopig twee maanden vast

Een rechtbank op de door Rusland geannexeerde Krim heeft besloten dat drie Oekraïense zeelieden de komende twee maanden in voorlopige hechtenis blijven. Het gaat om Viktor Varemez en Serhi Tsibizov, opvarenden van de sleepboot Jani Kapoe en om Andri Oprisko van het artillerieschip Nikopol.

Zij worden er van verdacht van deelname aan een groep die met voorbedachte rade de Russische grens heeft geschonden. Daar staat tot zes jaar gevangenisstraf op. Tsibizov's advocaat Oksana Zhelezniak zegt dat de zeeman niet is gemarteld, maar wel was ''onderworpen aan psychologische druk om het noodzakelijke bewijs te verkrijgen''. Tsibizov zei onschuldig te zijn, dat hij een opdracht van zijn superieuren uitvoerde.

Er waren 23 opvarenden van de artillerieschepen Nikopol en Berdjansk en van de marinesleepboot Jani Kapoer die zondagavond in handen vielen van de Russische geheime dienst FSB. In de komende dagen komen nog zeventien opvarenden voor de rechter, terwijl over de drie gewonden die nog in een ziekenhuis verblijven op een later moment wordt beslist.

Marinecommandant Ihor Vorontsjenko heeft vandaag een brief geschreven aan de 23 mannen: ''Het is een normale zaak als jullie bang zijn. Het is belangrijk dat jullie blijven geloven in jezelf, dat je opkomt voor jezelf en dat je weet dat heel Oekraïne, de hele beschaafde wereld aan jullie denkt. Iedereen bij de marine weet hoe jullie 'bekentenissen' tot stand zijn gekomen, we weten allemaal hoe de Russische geheime diensten werken. Ik heb er in 2014 mee te maken gehad en ik weet dus wat het is om gevangen te worden genomen en wat de werkelijke waarde is van wat jullie vertellen als je wordt ondervraagd. ik ben trots op ieder van jullie. Dank voor jullie trouw aan het Moederland en onthoud dat we alles zullen doen wat in ons vermogen ligt om jullie weer thuis te krijgen waar ze op jullie wachten.''

Bronnen: 112.ua, Ukrinform

SBOe geeft aanwezigheid agenten toe op aangevallen marineschepen

Er waren medewerkers van de Oekraïense staatsveiligheidsdienst SBOe aan boord van de drie marineschepen die zondag door de Russische kustwacht werden aangevallen en in beslag genomen in de Straat van Kertsj. Dat heeft de SBOe vanmorgen bevestigd na berichten in de Russische media. ''Onze mensen bevinden zich al bijna vijf jaar overal in de frontlinie, samen met die van het leger, de Nationale Garde en de Grensbewaking'', luidt de verklaring.

Dat de Russische FSB zegt 'verrast' te zijn over de aanwezigheid van agenten van de Oekraïense geheime dienst wil volgens de SBOe niet zeggen dat de FSB zelf niet ook z'n agenten in de gelederen heeft. ''De echte verrassing voor ons was dat de FSB zes van haar eigen schepen en vier marineschepen heeft ingezet tegen twee Oekraïense schepen en een kleine sleepboot.''

Een van de medewerkers van de SBOe is zondag zwaargewond geraakt toen het schip waarop hij zat werd geraakt door twee raketten die werden afgevuurd door een gevechtsvliegtuig. De jongste van de 23 mannen die nu in handen zijn van de FSB op de Krim is slechts achttien jaar oud.

Bron: Unian

Provincies bereiden zich voor op staat van beleg

In de tien provincies waar de staat van beleg vanaf morgenochtend 9.00 uur geldt, wordt druk gewerkt aan allerlei maatregelen met het oog op een mogelijke Russische aanval of provocaties. Alle legeronderdelen zijn in opperste staat van paraatheid. De staat van beleg geldt voor een periode van 30 dagen in de provincies Vinnitsja, Odesa, Mikolajiv, Cherson, Zaporizja, Donetsk, Loehansk, Charkiv, Soemi en Tsjernihiv.

De maatregelen verschillen per provincie. Gouverneur Valeri Korovi van Vinnitsja legt uit dat zijn provincie een 32 kilometer lange grens heeft met Transnistrië, het internationaal niet erkende ministaatje waar zich een grote Russische troepenmacht bevindt. ''In 2014 en 2015 hebben we al een 30 kilometer lange tankgracht langs de grens gegraven. Het is er rustig.'' Korovi benadrukt dat er geen sprake van is dat de inwoners van Vinnitsja in hun vrijheid worden beperkt.

De provincie Zaporizja heeft een kustlijn van 200 kilometer aan de Zee van Azov. ''Vanaf 2014 hebben we veel werk verzet om onze veiligheid te verbeteren. Er zal nog meer moeten gebeuren, maar dat gaan we in de loop van vandaag bespreken'', zegt gouverneur Konstjantin Bril. Ook hij verzekert dat de burgers hun rechten en vrijheden behouden onder de staat van beleg in zijn provincie. ''We willen vooral de Russische propaganda aan zien te pakken.''

In de provincie Mikolajev zijn volgens gouverneur Oleksi Savtsjenko na vandaag geen bijzondere maatregelen te verwachten. "Wij zijn als grensprovincie altijd voorbereid op het onverwachte. In de afgelopen 2,5 jaar hebben we dat al laten zien.''

Hetzelfde geldt voor de provincie Cherson die aan de door Rusland geannexeerde Krim grenst. ''We zijn hier continu aan het oefenen. Een maand geleden was hier nog een grootschalige oefening in de hele provincie. Ook hebben we een centrum voor terrorismebestrijding. We hebben gisteren meteen vergaderd over aanvullende maatregelen en dat gaan we weer doen zo gauw we onze instructies vanuit Kyiv hebben ontvangen'', zegt gouverneur Andri Hordejev.

Bron: 112.ua

VN-ambassadeur Oekraïne: 'Rusland wil Marioepol en Berdjansk'

De Oekraïense ambassadeur bij de Verenigde Naties Volodimir Jeltsjenko lichtte gisteravond in de spoedvergadering van de Veiligheidsraad toe wat president Petro Porosjenko eerder op de dag had verklaard, namelijk dat er informatie zou zijn over een op handen zijnde Russische invasie. Die zou zich richten op het veroveren van de havensteden Marioepol en Berdjansk.

''Ook agressie en provocaties door grenswachten van de FSB behoren zeker tot de mogelijkheden'', aldus Jeltsjenko. Hij voegde er aan toe dat Oekraïne vast blijft houden aan politiek en diplomatiek overleg om een einde te maken aan de problemen tussen beide landen. ''Het Kremlin heeft echter met de recente gebeurtenissen weer eens bevestigt dat het niet ophoudt met de agressie jegens ons land.''

Bron: Unian

Achttien aanvallen, twee soldaten Oekraïne gewond

Twee Oekraïense soldaten zijn gisteren gewond geraakt bij aanvallen van de door Rusland aangestuurde rebellen op het leger. Drie rebellen werden gedood bij tegenaanvallen, twee raakten gewond. De rebellen voerden achttien aanvallen uit met hoofdzakelijk granaatwerpers, zware machinegeweren en geweervuur op delegerposities bij de stad Krasnohorivka en de dorpen Stanitsja Loehanska, Malinove, Vilni, Loehanske, Pivdenne, Verchniotoretske, Opitne, Pavlopil, Hnoetove, Vodiane en Sjirokine.

Er werden ook 82 millimeter mortieren ingezet tegen de versterkte legerposities bij Vilni, Loehanske, Opitne, Hnoetove en Vodiane. De soldaten bij Malinove werden ook beschoten met 120 millimeter mortieren.

De separatisten in Donetsk melden eveneens achttien aanvallen, maar dan van het Oekraïense leger op hun posities bij Hrolivka, Gagarin Collieri, Izotov Collieri, Holmoski, Ozerjanovka, Zajtseve en Michailovka, de stad Jasinovataja en de buurtschappen Kroetaja Balka en Kashtnovoje, de omgeving van de luchthaven van Donetsk en Starochiailovka, Leninskoje en Sachanka. De aanvallen zouden zijn uitgevoerd met 82 en 120 millimeter mortieren, pantserwagens, granaatwerpers, luchtdoelgeschut en artilleriegeweren.

De separatisten in Loehansk spreken van zeven aanvallen, ook met dezelfde wapens, op Kalinovo, Sokolniki, Molodzehnoje, Krasni Jar en de omgeving van het monument voor prins Igor in Stanitsja Loehanska.

Bronnen: Unian, DAN, Lugansk Media Centre