zaterdag 27 december 2025

De 20 punten waarover nu wordt onderhandeld

President Volodymyr Zelensky heeft het 20-puntenplan bekend gemaakt waarover Oekraïne, Europa en de Verenigde Staten het 'voor 90 procent' eens zijn. Zelensky hoopt vandaag en morgen tot 100 procent te komen, al heeft de Amerikaanse president Donald Trump zich sceptisch over het voorstel uitgelaten. 'Hij heeft niets zolang ik mijn goedkeuring niet heb gegeven. We zullen zien wat het wordt', zei Trump afgelopen nacht tegen de nieuwssite Politico. 

Hieronder de 20 punten: 

Punt 1: De soevereiniteit van Oekraïne zal worden herbevestigd. Alle ondertekenaars van de overeenkomst bevestigen dit met hun handtekeningen.

Punt 2: Dit document vormt een volledige en onvoorwaardelijke niet-aanvalsverdrag tussen Rusland en Oekraïne. Het stelt dat, om de vrede op lange termijn te handhaven, monitoring nodig is. De contactlijn wordt bewaakt vanuit de ruimte met satellieten. 

Punt 3: Oekraïne zal geloofwaardige veiligheidsgaranties ontvangen.

Punt 4: De sterkte van de Oekraïense strijdkrachten in vredestijd zal 800.000 manschappen blijven.

Punt 5: De Verenigde Staten, de NAVO en de Europese lidstaten zullen Oekraïne veiligheidsgaranties bieden die vergelijkbaar zijn met artikel 5 van het NAVO-verdrag. Als de Russische Federatie Oekraïne opnieuw aanvalt, zullen, naast een gecoördineerde militaire reactie, alle wereldwijde sancties tegen Rusland opnieuw worden ingesteld. 

Als Oekraïne Russisch grondgebied binnendringt of zonder provocatie het vuur opent op Russisch grondgebied, dan zullen de garanties nietig worden verklaard. Als Rusland echter het vuur opent op Oekraïne, zullen de garanties van kracht worden. 

De kwestie van Amerikaanse (financiële) compensatie voor de verstrekte garanties werd aanvankelijk apart genoemd, volgens Zelensky omdat de Oekraïense onderhandelaars de precieze betekenis ervan niet duidelijk is geworden. De overeenkomst heft de bilaterale veiligheidsovereenkomsten van Oekraïne met andere staten niet op (dit geldt voor mogelijke overeenkomsten met landen binnen de Coalitie van de Bereidwilligen en met partners buiten Europa).

Punt 6: Rusland zal zijn niet-aanvalsbeleid ten opzichte van Europa en Oekraïne vastleggen in alle noodzakelijke wetten en documenten, inclusief ratificatie door een overweldigende meerderheid in de Doema, het lagerhuis van het Russische parlement. Dit is aangeduid als een Amerikaans voorstel.

Punt 7: Het plan voorziet in de toetreding van Oekraïne tot de EU binnen een bepaalde termijn en tijdelijke preferentiële toegang tot de Europese markt. De exacte toetredingsdata blijven echter onderwerp van aparte besprekingen en vereisen, zoals gezegd, bevestiging van Europa.

Punt 8: Er moet overeenstemming worden bereikt over een 'ontwikkelingspakket' voor Oekraïne en dit moet worden vastgelegd in een aparte investeringsovereenkomst over toekomstige welvaart. Dit omvat de oprichting van een ontwikkelingsfonds voor investeringen in sectoren met een hoge groeipotentie, zoals technologie, datacenters en AI. 

Verder gaat het hier om samenwerking tussen de VS en Amerikaanse bedrijven met Oekraïne bij het herstel, de modernisering en de exploitatie van de gasinfrastructuur, herstel en van beschadigde gebieden, steden en woonwijken, mijnbouw en winning van natuurlijke hulpbronnen. Ook gaat dit punt over de voorbereiding van een speciaal financieringspakket door de Wereldbank,  de oprichting van een werkgroep op hoog niveau en de aanstelling van een beheerder/coördinator voor 'welvaartsvraagstukken"' om het herstelplan uit te voeren. 

Punt 9: Er zullen verschillende fondsen worden opgericht om de economische herstelvraagstukken in Oekraïne, de wederopbouw van beschadigde gebieden en regio's en humanitaire behoeften aan te pakken. Het doel is om 800 miljard dollar aan eigen vermogen, subsidies, obligaties en bijdragen uit de particuliere sector aan te trekken. 

De Verenigde Staten en Europese landen dienen een kapitaal- en subsidiefonds van circa 200 miljard dollar op te richten voor investeringen in Oekraïne. Een breed scala aan financiële instrumenten voor wederopbouw na de oorlog is voorzien; internationale instellingen dienen deze processen te versterken. Oekraïne heeft aangegeven de beste internationale normen te willen implementeren om buitenlandse directe investeringen aan te trekken. Het recht van Oekraïne op schadevergoeding is afzonderlijk vastgelegd.

Punt 10: Na de ondertekening van deze overeenkomst zal Oekraïne het proces van de afronding van de vrijhandelsovereenkomst met de Verenigde Staten versnellen.

Punt 11: Oekraïne bevestigt dat het blijft afzien van kernwapens in overeenstemming met het Verdrag inzake de non-proliferatie van kernwapens.

Punt 12: Er wordt voorgesteld de kerncentrale van Zaporizja gezamenlijk te exploiteren. Het Amerikaanse voorstel: gelijke verdeling van de zeggenschap, waarbij de VS de belangrijkste beheerder van de joint venture is. Het Oekraïense voorstel: een 50/50 joint venture tussen Oekraïne en de VS, waarbij de helft van de opgewekte elektriciteit naar Oekraïne gaat en de andere helft naar de VS (die vervolgens de distributie bepaalt).

Punt 13: Beide landen verbinden zich ertoe educatieve programma's op scholen en in de samenleving als geheel te implementeren die begrip en tolerantie voor verschillende culturen bevorderen en racisme en vooroordelen uitbannen. Oekraïne zal de EU-regels inzake religieuze tolerantie en de bescherming van minderheidstalen invoeren.

Punt 14: Territoriale verdeling. De Russische Federatie zal haar troepen terugtrekken uit de oblasten Dnipropetrovsk, Mykolajiv, Soemy en Charkiv om deze overeenkomst van kracht te laten worden.

Optie 1: 'We blijven waar we zijn.' In de oblasten Donetsk, Luhansk, Zaporizja en Cherson zou de troepenopstelling blijven zoals die geldt op de datum van deze overeenkomst en de facto erkende contactlijn zijn en bewaakt worden door internationale troepen.

Optie 2: De oprichting van een potentiële vrije economische zone in de Donbas, met inbegrip van de demilitarisatie van dit gebied. Oekraïne is tegen de terugtrekking van zijn troepen, maar als deze optie zou worden uitgevoerd, zou het aandringen op een gelijke terugtrekking van troepen – wat betekent dat de Russische troepen zich ook zouden moeten terugtrekken. Deze optie zou een nationaal referendum in Oekraïne vereisen om de overeenkomst te ratificeren. Deze kwestie kan uiteindelijk op staatsniveau worden opgelost.

Punt 15: Na overeenstemming over toekomstige territoriale regelingen verbinden zowel de Russische Federatie als Oekraïne zich ertoe deze regelingen niet met geweld te wijzigen.

Punt 16: Rusland zal Oekraïne niet belemmeren in het gebruik van de Dnjepr en de Zwarte Zee voor commerciële doeleinden. Er zal een afzonderlijke maritieme overeenkomst en toegangsovereenkomst worden gesloten, die de vrijheid van navigatie en transport omvat. Volgens deze overeenkomst zal de landengte Kinburn Spit in de oblast worden gedemilitariseerd.

Punt 17: Er zal een humanitair comité worden opgericht om openstaande kwesties op te lossen. Alle krijgsgevangenen, inclusief degenen die sinds 2014 in Rusland en de door Rusland bezette gebieden gevangenzitten, zullen worden uitgewisseld op basis van allen-voor allen. Alle burgergevangenen en gijzelaars, inclusief kinderen en politieke gevangenen, zullen worden teruggebracht. Er zullen maatregelen worden genomen om de problemen en het lijden van oorlogsslachtoffers aan te pakken.

Punt 18: Oekraïne moet zo snel mogelijk na de ondertekening van de overeenkomst verkiezingen houden. Allereerst de presidentsverkiezingen: het Oekraïense parlement moet een mechanisme voor het houden van verkiezingen uitwerken en goedkeuren voordat de beperkingen van de staat van beleg worden opgeheven. Daarna volgen de parlements- en lokale verkiezingen.

Punt 19: Deze overeenkomst zal juridisch bindend zijn. De uitvoering ervan zal worden gecontroleerd en gegarandeerd door een Vredesraad onder voorzitterschap van de Amerikaanse president Donald Trump. Oekraïne, Europa, de NAVO, Rusland en de VS zullen deel uitmaken van dit mechanisme. Sancties zullen worden opgelegd bij schendingen.

Punt 20: Zodra alle partijen akkoord gaan met deze overeenkomst, treedt er onmiddellijk een volledig staakt-het-vuren in werking. 

Geen opmerkingen: