Gazprom en Naftogaz stapjes dichterbij akkoord

Er zijn gisteren enkele kleine stapjes gemaakt bij de onderhandelingen over een nieuw contract tussen Gazprom en Naftogaz voor het gebruik van het Oekraïense transportnet dat Russisch aardgas naar Europa brengt. Het huidige contract loopt eind dit jaar af. De onderhandelingen met de Europese Unie in een bemiddelende rol begonnen afgelopen voorjaar al, maar tot gisteren was nog geen enkele vooruitgang geboekt.

Nu dus wel, want het Russische energiebedrijf Gazprom gaf te kennen dat het zich aan de Europese regelgeving wil houden als het daadwerkelijk tot een nieuw contract kot. Het Oekraïense Naftogaz kon meedelen dat het gastransportnet wordt ondergebracht in een nieuwe, onafhankelijke onderneming TSO (Gas Transmission Operator of Ukraine). Nu wordt het transportnet nog geëxploiteerd door Oekrtransgaz, een dochter van het staatsbedrijf Naftogaz.\

Directeur Andriej Kobolev van Naftogaz zei na afloop van de gespreksronde van gisteren in Brussel ''gematigd optimistisch'' te zijn. ''Wij hebben geconstateerd dat Gazprom constructief wil onderhandelen en meer bereid is om de nieuwe aanpak volgens de regels van de EU te accepteren.''

Toch gaat Naftogaz door met voorbereidingen voor het geval het niet tot een akkoord komt en het gastransport aan Europa - en daarmee de teruglevering aan Oekraïne - in gevaar komt. Er is inmiddels al 19,5 miljard kubieke meter aardgas naar de ondergrondse opslagruimtes gepompt. Het streven is 20 miljard, meer dan genoeg om de komende winter door te komen.

Bron: Unian

Rebellen vallen 13 maal aan, burger raakt gewond

De door Rusland aangestuurde rebellen hebben het leger gisteren dertien maal aangevallen. Aan Oekraïense kant bleef iedereen ongedeerd. De aanvallen met 82 millimeter mortieren, granaatwerpers, geweren en pantserwagens warengericht tegen de legerposities bij het stadje Zolote en de dorpen Mikolajivka, Bohdanivka, Vodiane, Novotrojtske, Novomichailivka, Orichove, Loehanske, Travneve en Novoloehanske. Na middernacht werd nog eenmaal geschoten met een granaatwerper op soldaten bij Novoloehanske.

Volgens de separatisten in Donetsk is gistermiddag een inwoner van het dorp Troedovska Collieri gewond geraakt bij een aanval van het Oekraïense leger. De 45-jarige man liep een schotwond aan een been op.

Bronnen: Unian, DAN

Peiling: 67 procent wil openbaar kabinetsberaad

Het kabinetsbesluit om voortaan niet meer op woensdagochtend in het openbaar te vergaderen, is slecht gevallen bij 67 procent van de Oekraïners, zo blijkt uit een opiniepeiling van het onderzoeksbureau Razoemkov. Zij willen liefst dat het besluit wordt teruggedraaid en dat journalisten weer welkom zijn. Slechts 17 procent van de ondervraagden vindt dat het kabinet het beste achter gesloten deuren kan beraadslagen.

Het kabinet vergaderde gisteren voor de tweede maal op rij in beslotenheid. Journalisten zijn alleen nog na afloop van het kabinetsberaad welkom om vragen te stellen aan de premier of de ministers, zoals ook in Nederland gebruikelijk is.

Bron: Unian

Zelenski: 'Landbouwgrond alleen te koop voor Oekraïners en Oekraïense bedrijven'

Alleen Oekraïners en Oekraïense bedrijven mogen landbouwgrond kopen als het moratorium, het verbod op de verkoop van landbouwgrond binnenkort wordt opgeheven. ''Voor eens en voor altijd: het land is van de Oekraïners'', verzekerde president Volodimir Zelenski vanmorgen op een conferentie over de toekomst van het platteland.

''Er doen al verhalen de ronde over Chinezen, Arabieren en zelfs buitenaardse wezens die van plan zijn om onze vruchtbare grond in treinwagons te laden en die mee te nemen naar huis. Het zijn fabeltjes. Dit land is van ons, van de Oekraïners'', aldus Zelenski die het parlement intussen heeft verordonneerd om het sinds 2001 geldende verbod op de verkoop van landbouwgrond per 1 december op te heffen. Tot die datum loopt het huidige verbod dat vorig jaar nog voor de zoveelste keer werd verlengd.

Het moratorium ligt gevoelig en de president wil, ondanks het korte tijdsbestek, een brede maatschappelijke discussie voeren om ''alle hersenspinsels van de afgelopen twintig jaar'' uit de wereld te helpen en ook wil hij dat gezocht wordt naar het beste marktmodel voor de landbouwgrond.

Zelenski wil er ook van verzekerd zijn dat grondeigenaren echt eigenaar zijn en zelf kunnen beslissen wat ze met hun grond doen. ''Niet zoals in de Sovjet-Unie toen de mensen wel hun eigen appartement hadden, maar dat niet op een legale manier konden verkopen. Dat zorgde voor illegale, schimmige constructies en fraude. Dat moeten we dus niet weer krijgen met de landbouwgrond.''

Er ligt maar liefst 40 miljoen hectare landbouwgrond braak als gevolg van onduidelijkheid over de eigendomsrechten. De Wereldbank schat dat de Oekraïense economie na het opheffen van het moratorium jaarlijks een impuls krijgt van 1,3 miljard euro.

Premier Oleksiej Hontsjaroek wil dat het vrijgeven van de verkoop van landbouwgrond pas op 1 oktober volgend jaar in gaat. ''Eigenlijk had ik dat per 1 juli gewild, maar na overleg met deskundigen is het duidelijk geworden dat we dat beter niet halverwege de zomer kunnen doen.''

Bronnen: Unian, 112.ua

Vijf aanvallen, Oekraïense soldaten ongedeerd

De door Rusland aangestuurde rebellen voerden gisteren vijf aanvallen uit op het leger. Aan Oekraïense zijde raakte niemand gewond. Er werd door de rebellen enkel met granaatwerpers geschoten op de legerposities bij de dorpen Berezove, Vodiane, Travneve en Krimske. Na middernacht waren er twee aanvallen met geweervuur op soldaten bij het stadje Zolote en het dorp Mikolajivka.

De separatisten in Donetsk maken melding van veertien aanvallen van het Oekraïense leger op hun posities bij Dokoetsjajevsk, Jasinovata, Mineralnoje, Spartak, Staromichailovka, Dzerzhinski, Novaja Tavriva, Kominternove, Leninske en Sachanka. Het leger zou gebruik hebben gemaakt van 82 en 120 millimeter mortieren, pantserwagens, granaatwerpers en artilleriegeweren. De aanvallen zouden voor stromuitval hebben gezorgd in de dorpen Jelenovke en Kominternove.

De separatisten in Loehanks spreken van een enkele aanval van het leger. Rebellen bij het dorp Logvinove zouden beschoten zijn met een granaatwerper en een zware mitrailleur.

Bronnen: Unian, DAN, Lugansk Media Centre

Video: livestream van 'brug' bij Stanitsja Loehanska

Het Oekraïense leger bereidt zich voor op het wederzijds terugtrekken van de troepen langs de 450 kilometer lange frontlijn. De opdracht daartoe komt van president Volodimir Zelenski, minister Andriej Zahorodnjoek van Defensie en Roeslan Chomtsjak, de chef van de generale staf. ''Wij doen dit om de burgers te ontzien'', aldus luitenant-generaal Volodimir Kravtsjenko. Hij voegt er echter wel aan toe dat het succes van de terugtrekking ook af hangt van de bereidheid van de door Rusland aangestuurde rebellen.

Alweer drie jaar geleden bereikten de onderhandelaars in Minsk een akkoord over wederzijdse terugtrekking van de troepen langs de frontlijn in de provincie Loehansk bij Zolote, Petrivske en Stanitsja Loehanska, waar een doorgang in de frontlijn is. Afspraak dat aan de terugtrekking een periode van zeven dagen vooraf zou gaan waarin er niet geschoten werd. De troepen zouden zich tot op een kilometer van de frontlijn terugtrekken.

Dat lukte pas eind juni van dit jaar bij Stanitsja Loehanska. Na de gevangenenruil met Rusland op zaterdag 7 september kondigde president Zelenski aan dat er een volledige terugtrekking op komst is. ''Eerst Zolote en Petrivske, dan langs de hele frontlijn, en dan het einde van de oorlog.'' De terugtrekking zorgde voor gemengde gevoelens bij de Oekraïense bevolking, want menigeen ziet het als een militaire nederlaag.

Luitenant-generaal Kravtsjenko legde gistermiddag een vertegenwoordigers uit dat de humanitaire situatie al enigszins verbeterd is. De bij beschietingen vernielde brug bij Stanitsja Loehanska wordt momenteel gerepareerd. ''De weg er naartoe is al verbreed en opgeknapt. We laten straks een extra bus naar de doorlaatpost rijden, zodat het oversteken van de frontlijn binnenkort eenvoudiger en comfortabeler wordt. Sinds zondag is er een livestream van de reparatiewerkzaamheden aan de Oekraïense kant van de brug.

Bronnen: Kyiv Post, YouTube

Waarom veel Oekraïners tegen plan-Steinmeier zijn

Het gewelddadige protest van 31 augustus 2015.

Als de Duitse president Frank-Walter Steinmeier de Oekraïense taal machtig was, dan zou hij verbaasd zijn hoe vaak zijn naam wordt genoemd. Het gaat dan niet over de voormalige minister van Buitenlandse Zaken, maar om het vredesplan uit 2016 dat zijn naam draagt. Het plan-Steinmeier is simpel: er moeten eerlijke en transparante verkiezingen komen in de bezette gebieden van Oost-Oekraïne en die moeten voldoen aan de eisen die de Oekraïense wet aan verkiezingen stelt. In ruil daarvoor krijgen de gebieden een aparte status ofwel verregaande autonomie.

Rusland was van meet af aan voorstander van het plan-Steinmeier, waarmee de aanwezigheid van de door Rusland aangestuurde separatisten in de Donbas wordt gelegitimeerd. Duitsland en Frankrijk staan er in principe ook achter. De uitkomst van de verkiezingen ligt op voorhand vast. Rusland heeft de controle over de grens met de bezette gebieden, de media worden door Rusland geconstateerd en Rusland zal de kandidaten voor deze verkiezingen aanwijzen, zoals bij eerdere - niet erkende - verkiezingen al is gebeurd. Het is dus duidelijk wie straks de baas is in de autonome gebieden, ook al zijn die straks formeel weer Oekraïens.

Op 31 augustus 2015 stond in het parlement een grondwetswijziging op de agenda waarmee de bezette gebieden verregaande autonomie zouden krijgen - de bevoegdheid om zelf buitenlandse betrekkingen en economische banden aan te gaan, een eigen politiekorps. Dit voornemen leidde tot massale betogingen bij het parlementsgebouw die uitliepen op geweld waarbij vier soldaten van de Nationale Garde om het leven kwamen en er ook tientallen gewonden vielen.

Van de grondwetswijziging kwam het niet meer. Dat staat ook niet in het plan-Steinmeier. Dit plan vormt een bedreiging van de nationale veiligheid, omdat de opstand van de separatisten wordt gelegitimeerd. Maar voor sommige politiek analisten is de reactie van veel Oekraïners overtrokken. Andreas Umland van het Instituut voor Euro-Atlantische Samenwerking: ''Fatsoenlijke verkiezingen vereisen dat niet langer Rusland maar Oekraïne de controle heeft op de bezette gebieden, want alleen Oekraïne kan voor eerlijke en transparante verkiezingen zorgen.''

Het plan-Steinmeier staat niet op papier. Het is slechts een uitleg van de Minsk-akkoorden van september 2014 en met name februari 2015. Er zou een staakt-het-vuren komen, gevolgd door terugtrekking van de wapens door beide partijen. Eind 2015 zouden er lokale verkiezingen worden gehouden volgens de Oekraïense wet en daarna zouden de bezette gebieden autonomie verkrijgen. Ook zouden beide partijen hun gevangenen uitwisselen en moest Oekraïne amnestie verlenen aan iedereen die aan de kant van de door Rusland aangestuurde rebellen had gevochten.

Volgens politiek analist Volodimir Fesenko was het een grote fout van Oekraïne om het terugkrijgen van de controle over de grens als laatste te noemen in het akkoord van februari 2015. Zonder die controle zou het nog altijd mogelijk zijn om weer wapens naar Oekraïens grondgebied te brengen.

Het akkoord bleek niet te werken, vandaar dat Frank-Walter Steinmeier met een vereenvoudigde versie op de proppen kwam tijdens overleg met zijn collega's van Frankrijk, Oekraïne en Rusland. Er zouden verkiezingen moeten komen in de bezette gebieden die voldoen aan de Oekraïense wetgeving en onder toezicht van de OVSE. Als de OVSE constateert dat de verkiezingen eerlijk waren verlopen, dan krijgen de bezette gebieden autonomie en komt de grens met Rusland weer onder Oekraïense controle.

Het plan-Steinmeier werd niet op papier gezet en snel vergeten. Dit voorjaar veranderde dat. De nieuwe president Volodimir Zelenski kondigde aan dat hij snel een einde zou maken aan de oorlog. Politiek analist Umland ziet Oekraïne niet als de gedoemde verliezer. ''Het is belangrijk om het gesprek aan te gaan.'' Dat ziet ook Fesenko in: ''Oekraïne moet de Normandische Vier weer rond de tafel zien te krijgen, niet meer en niet minder.''

Bron: Kyiv Post