Energieconflict met Slowakije loopt verder op

Het Slowaakse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft woedend gereageerd op de opmerking van president Volodimir Zelenski dat premier Robert Fico in opdracht van Moskou 'een tweede energiefront' heeft geopend door te dreigen met het stopzetten van de levering van elektriciteit aan Oekraïne. Het ministerie noemt Zelenski's kritiek 'overtrokken' en 'speculatief' en kruipt volledig in de slachtofferrol door te wijzen op de humanitaire hulp die Slowakije verleent aan het buurland.

Het draait allemaal op het stopzetten van het transport van Russisch aardgas via Oekraïne naar Europa per 1 januari, omdat het tienjarig contract met Rusland per die datum is afgelopen. Slowakije voelt zich gedupeerd, aangezien het ook een half miljard euro per jaar verdient aan het gastransport. 

De angel is inmiddels uit het Slowaakse dreigement om de levering van elektriciteit aan Oekraïne stop te zetten als tegenmaatregel, aangezien Polen bereid is meer stroom te leveren als het zover komt. Maar dan verliest Slowakije nog eens 200.000 euro op jaarbasis.

Premier Fico heeft intussen ook een pittige open brief gestuurd aan de voorzitters van de Europese Raad en de Europese Commissie waarin hij de 'vage reactie' van de Europese Commissie en de meeste EU-lidstaten hekelt. De gevolgen van het stopzetten van het gastransport door Oekraïne zijn volgens Fico 'niet professioneel, maar alleen ideologisch' bekeken.

Bron: Oekrajinska Pravda

Recordverliezen van Rusland in Donbas en Koersk

Er is ook gisteren weer hevig gevochten op tal van plaatsen langs de frontlijn in Oekraïne, vooral bij Pokrovsk, Koerachove en Vremivka waren er aanvallen (83 van de in totaal 186 Russische aanvallen). In de Russische provincie Koersk waren er in totaal 46 pogingen om de Oekraïense verdediging te doorbreken. Het is de Russen nog steeds niet gelukt om Pokrovsk in handen te krijgen, de strijd speelt zich af in en bij omliggende dorpen.

Dit alles leidde tot recordverliezen bij het Russische leger. Volgens de Oekraïense generale staf werden 2.010 Russische en Noord-Koreaanse soldaten gedood of raakten ernstig gewond. De Russen verloren gisteren ook 7 tanks, 22 pantserwagens en 44 artilleriesystemen. 

Bron: Oekrajinska Pravda

Hybride aanvallen Rusland groot veiligheidsrisico

De hybride aanvallen van Rusland, zoals sabotage of brandstichting, nemen toe in aantal en er is een reële kans dat zo'n aanval op een NAVO-land uit de hand gaat lopen en voor veel slachtoffers zorgt. Deze waarschuwing komt van James Appathurai, een assistent van secretaris-generaal Mark Rutte die belast is met het onderzoek naar de hybride aanvallen.

In een interview met de Britse tv-zender Sky News spreekt Appathurai van een situatie die onderhand het kookpunt heeft bereikt met het vernielen van onderzeese kabels, allerlei sabotageacties en pakketjes met explosieven in vliegtuigen. Er is al een honderdtal van zulke acties geregistreerd en er lijkt geen eind aan te komen. 'Als een kikker in kokend water', meent de NAVO-official.

Het heeft alles te maken met de Westerse steun aan Oekraïne, stelt Appathurai. 'Het is duidelijk dat de Russen daar niet blij mee zijn, maar ze zien ons ook als vijand. En het wordt alleen maar erger.' Op de vraag of de kans bestaat dat Rusland met zo'n hybride aanval de rode lijn van de NAVO overschrijdt en artikel 5 van het handvest in werking treedt, antwoordt Appathurai dat hij bezorgd is dat zo'n aanval 'volledig uit de hand loopt en voor veel slachtoffers of grote economische schade zorgt.'

Naar aanleiding van de beschadigde stroomkabel in de Oostzee willen de Zweedse sociaaldemocraten, een oppositiepartij en de grootste partij in het Zweedse parlement, dat de regering een vergadering met de andere lidstaten van de NAVO belegd. Volgens Finland is het beschadigen van de stroomkabel met een scheepsanker het werk van Rusland. Elke NAVO-lidstaat kan oproepen tot zo'n vergadering, wanneer een land zich bedreigd voelt. Dat is vastgelegd in artikel 4 van het handvest. 

Woensdag raakten er een aantal kabels, waaronder de stroomkabel Estlink 2, beschadigd in de Oostzee. De kabels zouden zijn geraakt door een anker van de olietanker Eagle S. Het schip voer onder de vlag van de Cookeilanden, vanuit Rusland. Volgens de Finse autoriteiten zou het schip Russisch zijn en was er opzet in het spel. Ook de Estse regering denkt in die richting. De Finse politie heeft het schip sinds donderdag in beslag genomen en vannacht verplaatst naar een andere plek voor verder onderzoek.

Bronnen: Sky News, BNR Nieuwsradio 

Oekraïense troepen in Koersk raken uitgeput

De Oekraïense troepen in de Russische provincie Koersk zijn volgens Asscociated Press zodanig uitgeput en moedeloos dat ze weleens in korte tijd veel terrein kunnen verliezen. Er wordt zo heftig gevochten dat ze soms niet eens in staat zijn om hun gesneuvelde kameraden op te halen. Slechte communicatie en foute beslissingen brengen de troepen in gevaar en ze krijgen amper de kans om tegenaanvallen te doen.

De Oekraïners moeten proberen om zich tegenover zeker  50.000 Russische en Noord-Koreaanse soldaten staande te houden. Het Amerikaanse persagentschap AP zegt dat er geen harde cijfers voorhanden zijn, 'maar er zijn duizenden doden en gewonden door de Russische aanvallen, terwijl de Oekraïners al meer dan 40 procent verloren is gegaan van de 984 vierkante kilometer van Koersk die in augustus werd veroverd'. 

Bron: AP

Onderhandelingspostie Rusland wordt overschat

Lange tijd was praten met Vladimir Poetin taboe, maar de laatste tijd wordt in toenemende mate gehint op onderhandelingen om een eind te maken aan de oorlog in Oekraïne. Berichten uit Oekraïne ogen somber; het leger heeft een groot tekort aan manschappen, verliest terrein en met Donald Trump in het Witte Huis staat de steun uit het Westen op losse schroeven.

Volgens experts zien Westerse leiders over het hoofd dat ook de Russische onderhandelingspositie zwak is. Verpakt in een lofzang over de Russische economie moest Poetin deze maand erkennen dat de hoge inflatie zorgelijk is. De gemiddelde Rus verdient meer dan vóór de oorlog, maar de prijzen stijgen sneller. Veel levensmiddelen zijn 30 tot 60 procent duurder dan een jaar geleden.

De sancties die het Westen in 2022 oplegde, moesten de Russische economie op de knieën krijgen. Die bleek opvallend weerbaar; in de eerste jaren van de oorlog maakte de Russische economie zelfs een sterke groei door. Nu lijkt niet de Westerse boycot, maar de eigen oorlogseconomie een probleem te worden.

Lees verder bij de NOS

Rusland stopt met zelfopgelegde kernwapenpauze

Rusland gaat het moratorium op de inzet van middellange en korte afstand kernwapens opheffen, omdat de Verenigde Staten deze wapens ook inzetten. Dat zei de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov. 

De Verenigde Staten trokken zich in 2019, onder toenmalig president Donald Trump, formeel terug uit het INF-verdrag, omdat Rusland het verdrag zou hebben geschonden. Rusland legde toen een moratorium op op de eigen ontwikkeling van raketten die eerder verboden waren door het INF-verdrag. Rusland komt volgens Lavrov nu dus terug van die zelfopgelegde kernwapenstop. Toenmalig leider van de Sovjet-Unie Michail Gorbatsjov en Amerikaanse president Ronald Reagan sloten het INF-verdrag in 1987. 

In februari 2026 loopt het New START-verdrag, een recenter kernwapenverdrag tussen Rusland en de VS, af. Lavrov ziet nu geen reden om met Amerika te praten over dat verdrag. 'Vandaag is het duidelijk dat ons moratorium op de inzet van korte- en middellangeafstandsraketten niet langer praktisch haalbaar is en moet worden opgeheven', zei Lavrov.

Bron: BNR Nieuwsradio

Zelenski op X: Fico voert opdracht van Poetin uit

De Slowaakse premier Robert Fico heeft opdracht gekregen van de Russische president Vladimir Poetin om een tweede energieoorlog te beginnen tegen Oekraïne. Aldus reageert de Oekraïense president vanmiddag op X. Fico staat bekend om zijn pro-Russische opstelling. Hij was recentelijk nog in Moskou, in een poging om Poetin te bewegen om met Oekraïne een nieuw contract voor de doorvoer van Russisch aardgas naar Europa af te sluiten. Nu dreigt hij Oekraïne dat het geen elektriciteit meer krijgt als het contract stopt en er vanaf 1 januari geen doorvoer richting Slowakije meer is.

'Het lijkt er op dat Poetin Fico opdracht gaf om de Oekraïense energievoorziening ook vanuit Slowakije in gevaar te brengen, ook al is dat niet in het belang van de Slowaakse bevolking', aldus Zelenski. 'De kortzichtige handelwijze van Fico heeft de Slowaakse bevolking al beroofd van compensatie voor het verliezen van de Russische gasdoorvoer. Nu riskeren de Slowaken nog eens 200 miljoen dollar per jaar aan inkomsten die Oekraïne betaalt voor het importeren van elektriciteit vanuit hun land door Oekraïne.

Hij wijst premier Fico er op dat 'het volstrekt immoreel is om de Russische agressie te steunen'. 

Bron: Oekrajinska Pravda