Twee decennia vol gemiste kansen. Dat is de algemene opvatting van deskundigen, als zij de twintig jaar van Oekraïne's onafhankelijkheid overzien. De economie kreeg sinds 1991 harde klappen en is nog altijd wankel. Forse groei van de handel en hoge inflatie gaan hand in hand en, ondanks de verzekering van regeringszijde dat Oekraïne een nieuwe economische crisis op wereldschaal kan weerstaan, de meeste Oekraïners hebben er weinig vertrouwen in dat het ooit goed komt.
In 1991 viel niet alleen de Sovjet-Unie uiteen, maar kreeg ook de economie van het net onafhankelijk geworden Oekraïne zware klappen te verduren. Het bruto nationaal product zakte naar 40,8 procent van wat het in 1990 was. Pas in 1999 trad er herstel op en in 2008 was de economie op bijna 75 procent van het niveau uit de Sovjettijd gekomen. Een jaar later werd Oekraïne echter getroffen door de economische crisis waarvan het nog altijd de gevolgen ondervindt.
Economen constateren dat de opeenvolgende regeringen gefaald hebben door de kolenindustrie niet te moderniseren, terwijl de mogelijkheden om in Oekraïne zelf gas en olie te winnen niet werden benut. Oekraïne was, en is, de grootste afnemer van Russisch gas in Europa en laat daarmee miljarden naar de Russische economie stromen die het zelf zo goed kan gebruiken. De lichte industrie kan niet concurreren met de import uit andere landen en Oekraïne wordt door z'n naaste buren slechts gezien als leverancier van ruwe grondstoffen en van goedkope arbeidskrachten.
De metaal is Oekraïne's belangrijkste industrie, maar daar worden slechts producten gemaakt met een geringe toegevoegde waarde. Bij de machinebouw is sprake van een grote afhankelijkheid van de Russische markt, want dat is de belangrijkste afnemer. Economen zijn het er over eens dat het in de afgelopen twintig jaar weliswaar is gelukt om van Oekraïne een eigen staat te maken, met z'n eigen munt, de oligarchen, een eigen regering en zelfs een volk met een eigen identiteit. Echter, het is een land gebleven zonder toekomstperspectief.
"Het grote probleem van Oekraïne is gelegen in het feit dat er geen vastomlijnd toekomstbeeld is. Dat is desastreus voor zowel de economie, maar zeker ook voor de bevolking. Niemand weet hoe het er over zes maanden uitziet, laat staan over een jaar", zegt de analist Oleksandr Okgrimenko.
Op verzoek van het magazine LigaBusinessInform zetten economen de belangrijkste economische gebeurtenissen van twintig jaar onafhankelijkheid in Oekraïne op een rij. Na de invoering van de grivnja als nationale munt waren dat de privatisering, de opkomst van de nieuwe klasse van machthebbers en rijken (de oligarchen), de devaluatie en crisis van 1998, toetreding tot de Wereld Handels Organisatie, de verkoop van de Oekraïense banken aan grote buitenlandse investeerders, de financiële crisis van 2008-2010, de opening van de eigen aandelenbeurs, de introductie van staatsobligaties, het toekennen van het EK voetbal van 2012 aan Oekraïne (en Polen). de nieuwe belastingwetgeving van begin dit jaar en de landhervorming die de verkoop van landbouwgrond mogelijk moet maken.
Bron: Ukrinform
