Oekraïners bereiden zich voor op de koudste winter van de oorlog. Terwijl de temperaturen dalen, voert Rusland de aanvallen op de Oekraïense energie-infrastructuur op. Daarmee hoopt de Russische president Vladimir Poetin de Oekraïense bevolking onder druk te zetten om de strijd op te geven. In de nacht van donderdag op vrijdag was het weer raak. Rusland vuurde 18 raketten en 430 drones af op verschillende doelen in Oekraïne. De aanval richtte zich vooral op de hoofdstad Kyiv, maar ook de energie-infrastructuur werd getroffen. Zo melden autoriteiten dat de energievoorziening in de zuidelijke stad Odesa is geraakt.
Juist nu de winter er aankomt richt Rusland zich naast andere burgerdoelen vooral op de energie-infrastructuur van Oekraïne. Vorige maand schakelde Rusland ongeveer 60 procentvan de Oekraïense gasproductie uit, waardoor het land voor bijna 2 miljard euro aan gas moest importeren. Ook het elektriciteitsnet vormt een doelwit. Volgens staatsnetbeheerder Ukrenergo is 80 procent van de thermische (uit gas en kolen) elektriciteitsproductie inmiddels uitgeschakeld. De gemiddelde wintertemperatuur in Oekraïne varieert tussen -8° tot -12° graden, maar kan op de koudste dagen vaak dalen tot wel -20°C. Verwarming is voor de bevolking daar dus essentieel.
Volgens Han Bouwmeester, hoogleraar militair-operationele wetenschappen aan de Nederlandse Defensie Academie, heeft Rusland een tweedelig doel: 'Ze proberen de oorlogvoering te ontregelen én de burgers te demoraliseren.' Volgens hem hoopt Poetin met deze strategie de oorlog voor Oekraïne zo zwaar te maken 'dat mensen uiteindelijk zeggen: laten we stoppen met die oorlog'.
Toch is het al de vierde oorlogswinter waarin veel Oekraïners zonder verwarming de kou moeten weerstaan. "Het effect van dit soort aanvallen is vaak helemaal niet zo groot. Mensen worden juist saamhoriger en verzetten zich tegen Rusland", zegt Bouwmeester. Dat blijkt ook uit een peiling van het Kyiv Internationaal Instituut voor Sociologie. Oekraïners zijn in de laatste maanden juist positiever naar de toekomst gaan kijken - 56 procent vergeleken met 43 procent in mei.
Maar de Russische strategie is ook bedoeld om de Oekraïense strijdkrachten te verzwakken. 'Energie is een noodzakelijke voorwaarde voor het leger', vertelt Bouwmeester. 'Je kunt goed opgeleid personeel en voldoende materiaal hebben, maar voertuigen doen niets zonder brandstof.' Daarnaast wordt hierdoor ook de Oekraïense militaire industrie geraakt: 'Die heeft grote hoeveelheden elektriciteit nodig om te draaien', zegt Bouwmeester.
Winterse aanvallen op de energie-infrastructuur van Oekraïne zijn niet nieuw. Opvallend is wel dat dit jaar niet alleen de elektriciteit, maar vooral ook de gasvoorziening wordt geraakt. Lucia van Geuns, energie-expert bij het Haags Centrum voor Strategische Studies, ziet daar een mogelijke verklaring voor.
Oekraïne was decennialang doorvoerland voor Russisch gas. Ook tijdens de oorlog bleef Russisch gas door Oekraïense pijpleidingen naar Europa stromen. Sinds 1 januari is die doorstroom stopgezet. 'In voorgaande jaren was de schade aan de gasinfrastructuur relatief beperkt omdat Rusland daardoor zichzelf ook zou raken', vertelt Van Geuns. 'Maar nu is dat niet meer zo.'
Oekraïne probeert de schade te beperken met noodmaatregelen. 'Oekraïne schakelt soms zelf zijn elektriciteitssysteem uit, puur om de schade een beetje te kunnen mitigeren', zegt Van Geuns. Daarnaast worden brandstofvoorraden verspreid over meerdere locaties om het risico van een enkele voltreffer te beperken.
Toch blijft het dweilen met de kraan open. 'Oekraïners zijn ontzettend inventief als het om herstelwerkzaamheden gaat', stelt Van Geuns. 'Maar dat wordt lastiger met de constante en toenemende aanvallen op hun energie-infrastructuur.'
Bron: RTL Nieuws