Zelensky tegen Rutte: Rusland blijft dwarsliggen

Rusland doet alles om te voorkomen dat er een ontmoeting komt tussen Vladimir Poetin en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Dat heeft Zelensky gezegd na afloop van een ontmoeting met NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte in Kyiv. Een week geleden spraken Poetin en de Amerikaanse president Donald Trump elkaar in Alaska. Na afloop meldde Trump dat Poetin had ingestemd met een rechtstreekse ontmoeting met Zelensky, maar vanuit Rusland is dat tot nu toe niet bevestigd.

Zelensky en Rutte spraken elkaar over veiligheidsgaranties voor Oekraïne na het beëindigen van de oorlog met Rusland. Volgens Zelensky moeten die lijken op die in artikel 5 van het handvest van de NAVO. Dat bepaalt dat als een lid wordt aangevallen de andere leden dat beschouwen als ook een aanval op hun grondgebied.

Eerder deze week kwam zo'n constructie ook al ter sprake, na het gesprek in Alaska en later bij het overleg in Washington tussen Trump, Zelensky, Rutte en een aantal Europese leiders. Volgens Zelensky heeft Turkije gezegd een rol te willen spelen bij het garanderen van de veiligheid in Oekraïne.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft over een mogelijke ontmoeting tussen Poetin en Zelensky gezegd dat daar nog geen agenda voor is. Hij werd geïnterviewd door de Amerikaanse zender NBC. Lavrov zei dat Poetin tot een ontmoeting bereid als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan en er een duidelijke agenda is. 'En dat is nu nog helemaal niet het geval', zei Lavrov.

Volgens Lavrov moet er vooraf duidelijkheid zijn over bepaalde punten. Als voorbeeld noemde hij dat Oekraïne geen lid mag worden van de NAVO en afspraken over wie welk gebied krijgt. Hij stelde dat Zelensky overal 'nee' tegen zegt.

Bron: NOS, foto: website president UA

Trump vergist zich, tweemaal: 'Ik ga naar Rusland'

Donald Trump zegt dat zijn gesprek met Vladimir Poetin aanstaande vrijdag over een mogelijk staakt-het-vuren tussen Rusland en Oekraïne verkennend is. 'Ik ga geen akkoord sluiten.' De Amerikaanse president wil na zijn ontmoeting met Poetin een gesprek met Poetin én Zelensky organiseren. Iets waar Poetin faliekant op tegen is.

Trump reageert daarmee op zorgen van Europese leiders over de ontmoeting die vrijdag plaats heeft in Alaska. Europese leiders vrezen dat Trump afspraken maakt met de Russische president waar Volodymyr Zelensky onmogelijk voor kan tekenen. Ze vinden dat de Oekraïense president zelf moet kunnen meepraten over de voorwaarden voor een staakt-het-vuren.

Trump zegt vandaag dat hij Zelensky meteen zal bellen na het gesprek met Poetin. 'We gaan zien wat Poetin in gedachten heeft. Als het een eerlijke deal is, zal ik die voorleggen aan de Europese Unie, de NAVO en Zelensky.' Zelf gaat de Amerikaanse president geen akkoord sluiten, zegt hij. 'Dat is niet aan mij.'

Hij zorgde vanmiddag nog wel even voor verwarring toen hij, tot tweemaal toe, opmerkte dat hij vrijdag 'naar Rusland' gaat. Meteen werd dat door het Witte Huis weersproken. Maar het is wel een interessante verspreking die Poetin in de kaart speelt. Alaska was van Rusland, maar werd in 1876 verkocht aan de Verenigde Staten omdat Rusland in geldnood zat. Russische nationalisten vinden echter dat ze Alaska terug moeten krijgen. 

Zelensky kreeg ook vanmiddag weer een veeg uit de pan. Trump accepteert Zelensky's uitleg niet dat de Oekraïense grondwet het verbiedt om grondgebied weg te geven. 'Hij had geen toestemming nodig om oorlog te gaan voeren en mensen te doden, maar nu zegt hij dat hij toestemming nodig om grondgebied te ruilen. En daar zal het straks wel op neerkomen.'

Bronnen: NOS, Oekrajinska Pravda

Herhaling van Jalta 1945 dreigt in Alaska 2025

Europa staat aan de zijlijn en de top tussen Trump en Poetin vrijdag in Alaska zou zomaar eens het Jalta voor Europa kunnen worden, zegt Europa-correspondent Stefan de Vries van BNR Nieuwsradio. In 1945 werd in Jalta besloten over de toekomst van Europa, zónder Europa. De Vries ziet dat nu weer gebeuren: Europa noch Oekraïne is door Trump uitgenodigd om deel te nemen aan de top.

Europa heeft weliswaar een krachtige gezamenlijke verklaring doen uitgaan waarin aangedrongen wordt op Oekraïense en Europese deelname aan de top, maar fysiek is Europa er in elk geval niet bij vrijdag. 'Trump staat wel open voor de aanwezigheid van Zelensky op de ontmoeting, maar een formele Europese consultatie vooraf, is niet in zijn hoofd opgekomen. Vicepresident Vance verklaarde dat alleen Trump bepaalt wie er wordt uitgenodigd.'

Vandaar dus koortsachtig vooroverleg tussen de Europese buitenlandse ministers en hun Oekraïense collega, volgens De Vries een duidelijk signaal dat Europa zich niet buitenspel wil laten zetten 'want Oekraïne loopt wel het gevaar aan het kortste eind te trekken'. De Vries denkt dat Trump eenvoudigweg wil scoren via een overeenkomst met Poetin ten koste van Oekraïne, de correspondent doelt daarbij op de uitruil van land, iets dat Europa en Oekraïne absoluut niet willen.

De situatie doet De Vries denken aan München 1938 en Jalta 1945 toen er ook territoriale concessies werden gedaan (eerst aan Hitler, toen aan Stalin) zónder dat de landen in kwestie daar enige say in hadden. 'Dat waren momenten waarop Europa eigenlijk verdeeld werd zonder dat Europa erbij was, dus de kans is reëel dat Oekraïne in deze setting land gaat verliezen.'

Dat de oorlog door deze top daadwerkelijk ten einde komt lijkt onwaarschijnlijk, gegeven het Oekraïense standpunt dat het géén land wil afstaan aan de Russische agressie. Maar dat zal Donald Trump niet deren, hij wil immers gewoon een plek in de geschiedenisboekjes al vraagt De Vries zich af hoe de geschiedenis over hem zal oordelen. 

Laat onverlet dat hij erin geslaagd is Poetin aan de onderhandelingstafel te krijgen, iets wat de afgelopen drie jaar niemand lukte. 'Dat zou al een soort winst zijn.' De afgelopen tijd is Trumps houding ten aanzien van Zelensky weliswaar veranderd ten nadele van Poetin, maar De Vries zet vraagtekens bij de waarde daarvan: 'Het is ontzettend lastig te geloven in Trump'.

Bron: BNR Nieuwsradio

Europees vredesplan: alleen gelijk oversteken

Er is nu ook een Europees-Oekraïens vredesplan dat ervan uitgaat dat er eerst een staakt-het-vuren wordt afgekondigd voordat andere stappen worden gezet. Een ander belangrijk uitgangspunt is gelijktijdige terugtrekking van troepen. Dat wil zeggen dat als Oekraïne z'n troepen ergens weghaalt, Rusland dat ook ergens doet. En als Oekraïne al grondgebied aan Rusland afstaat, dan moeten daar stevige veiligheidsgaranties tegenover staan, in het bijzonder het lidmaatschap van de NAVO.

Dat meldt de Wall Street Journal vanavond, daarbij verwijzend naar twee Europese regeringsofficials. 'Je kunt geen grondgebied afstaan terwijl er nog volop gevochten wordt', zei een van de bronnen van de Amerikaanse krant. Met het eigen vredesplan willen een aantal Europese landen en Oekraïne samen een rode lijn aanwijzen voor de komende onderhandelingen.

Het Europees-Oekraïense vredesplan is vandaag gepresenteerd op een bijeenkomst van nationale veiligheidsadviseurs. Onder de deelnemers ook de Amerikaanse vicepresident JD Vance, minister Marco Rubio van Buitenlandse Zaken en de speciale gezanten van Donald Trump, Steve Witkoff en Keith Kellog.

De Amerikanen kregen te horen dat de toekomst van Oekraïne niet ter discussie kan worden gesteld buiten Oekraïne om en dat Europa Oekraïne blijft voorzien van wapens en financiële steun, ongeacht wat de Amerikanen overeen komen met Poetin.

Bron: European Pravda, foto: website president UA

Europa praat dit weekeinde met VS en Oekraïne

Regeringsvertegenwoordigers van de Verenigde Staten, Oekraïne en een aantal Europese landen komen dit weekeinde bijeen in Engeland om hun posities te bepalen voorafgaand aan de ontmoeting tussen Donald Trump en Vladimir Poetin. Dat meldt de nieuwssite Axios op basis van drie welingelichte bronnen. 

Oekraïne en sommige NAVO-lidstaten zijn bezorgd dat Trump instemt met de voorwaarden die Poetin stelt, zonder dat ze daarin ook maar enige inbreng hebben. Trump hield woensdag telefonisch overleg met zowel Volodymyr Zelensky als met een aantal Europese leiders. 

De speciale gezant Steve Witkoff praatte de deelnemers aan het overleg bij over zijn gesprek eerder die dag met Poetin. Hij zou daarbij gezegd hebben dat Poetin bereid is om de oorlog te beëindigen als Oekraïne zowel de oblasten Loehansk en Donetsk als de Krim opgeeft. 

De bronnen van Axios voegen daar aan toe dat enkele deelnemers aan het gesprek constateerden dat Poetin zelf bereid zou zijn om zijn leger terug te trekken uit de deels bezette oblasten Cherson en Zaporizja. Dat bleek een verkeerde veronderstelling, want Witkoff legde een dag later uit dat Poetin alleen de huidige posities in deze oblasten wil bevriezen.

Oekraïense regeringsfunctionarissen geven aan dat het ze aan informatie ontbreekt over de details van het Russische voorstel en de Amerikaanse reactie daarop. Een van hen zei tegen Axios dat zelfs als Zelensky instemt met de voorwaarden van Poetin hij dat niet in z'n eentje kan beslissen. Er zal een referendum voor nodig zijn, omdat de grondwet het afstaan van grondgebied niet toestaat.

Bron: European Pravda

Zelensky: 'Oekraïne zal geen grondgebied afstaan'

Volodymyr Zelensky zegt in een reactie op de uitspraak van de Amerikaanse president Donald Trump dat alle partijen in de oorlog dicht bij een staakt-het-vuren zouden zijn. Volgens Trump zou daarbij sprake zijn van een ruil van grondgebied. Het is volgens Volodymyr Zelensky ondenkbaar dat Oekraïne vrijwillig grondgebied afstaat aan Rusland. De Amerikaanse president Donald Trump zei eerder dat een akkoord over een staakt-het-vuren dichtbij is en dat daarbij sprake is van een ruil van grondgebied. 

Zelensky heeft dat herhaaldelijk van de hand gewezen. Het afstaan van grondgebied kan volgens Zelensky ook niet volgens de Oekraïense grondwet. 'Niemand zal hiervan kunnen afwijken. Oekraïners zullen hun land niet aan de bezetter geven', zegt de Oekraïense president in een videoboodschap.

Trump kondigde gisteravond aan dat hij komende vrijdag de Russische president Vladimir Poetin zal ontmoeten in de Amerikaanse staat Alaska. The Wall Street Journal schrijft dat Poetin bereid is om een einde te maken aan de oorlog als Oekraïne de Donbas, in het oosten, aan Rusland afstaat. Poetin zou dat voorstel hebben overhandigd aan de Amerikaanse topdiplomaat Steve Witkoff, die afgelopen woensdag in Moskou was om de weg vrij te maken voor de ontmoeting met Trump.

'Natuurlijk zullen we Rusland niet belonen voor wat het heeft gedaan', reageert Zelensky vanochtend op dat bericht over het voorstel. 'We zijn bereid om samen te werken met president Trump, samen met alle partners, voor een echte, en vooral duurzame vrede die niet uit elkaar zal vallen vanwege de wens van Moskou.'

Trump zou volgens The Wall Street Journal Poetin's voorstel niet zien als een doorbraak, maar wel interessant genoeg hebben geacht om volgende week een ontmoeting met Poetin te hebben.

Bron: NOS, foto: website president

Oekraïense kinderen in online catalogus Rusland

De Russische bezetter heeft een online catalogus gemaakt van Oekraïense kinderen uit de oblast Loehansk. Van elk kind is er een foto een een beschrijving van het karakter. Er kan zelfs gezocht worden op de kleur van de ogen en op de kleur van het haar. 

Het bestaan van de catalogus is aan het licht gebracht door Mykola Koeleba, hoofd van de organisatie Red Oekraïne die zich er voor inzet om door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen terug te halen. De catalogus is te vinden via de website van het 'ministerie voor Educatie en Wetenschap' van de 'volksrepubliek LPR'. 

'Ze beschrijven kinderen alsof het handelswaar is met beschrijvingen als 'gehoorzaam' en 'kalm'. Zoals vroeger slaven werden verhandeld. Dit is kinderhandel in de 21e eeuw en daar moet internationaal snel tegen worden opgetreden.'

De meeste kinderen uit de catalogus werden geboren voor de Russische bezetting van een deel van de oblast Loehansk. Ze zijn zodoende Oekraïense staatsburgers. Sommigen zijn weeskind omdat hun ouders zijn gedood door de Russen, anderen hebben simpelweg Russische papieren gekregen om hun ontvoering legaal te maken.

'Als de Russen bij de onderhandelingen vragen om lijsten met ontvoerde Oekraïense kinderen, dan hoeven we alleen maar te wijzen op de database op de website van hun eigen zogenaamde ministerie van Onderwijs in Loehansk', meent Koeleba. 

Een onderzoeksteam van de Amerikaanse universiteit Yale schat dat zo'n 35.000 Oekraïense kinderen worden vermist. Ze zouden zich in Rusland of in de door Rusland bezette gebieden bevinden. Veel van deze kinderen zijn inmiddels geadopteerd, naar militaire kampen gestuurd of naar weeshuizen. De Oekraïense overheid houdt het op minstens 20.000 kinderen.

Bron: Oekrajinska Pravda, afbeelding: screenshot online catalogus