'Europese financiering is zeer complexe zaak'

Het oorspronkelijke idee van voorzitter Ursula von der Leyen om Oekraïne een herstellening van 140 miljard euro uit de bevroren Russische tegoeden te geven, stuitte op grote weerstand vanuit België, dat Russische rechtszaken vreest. Het plan kent inderdaad een paar haken en ogen, zegt Harald Benink, hoogleraar Banking & Finance verbonden aan Tilburg University. 'Er zijn juridische risico’s, en België wil dat ook andere landen meetekenen, voor het geval het land veroordeeld zou worden.'

Donderdag presenteerde de Europese Commissie daarom ook twee alternatieve opties om Oekraïne van geld te voorzien. Benink ziet ook nog een financieel risico: 'Er staat geld van spelers uit de hele wereld op de rekeningen in Brussel. Als we beslag gaan leggen op dat geld uit Rusland, kan bij een aantal andere landen, waaronder China, zomaar de indruk ontstaan dat de EU tegoeden gaat blokkeren als je een conflict hebt. Een rationele oplossing is dan om je geld weg te trekken uit Europa.'

Dat schuurt met de Europese ambitie om de positie van de euro op de internationale financiële markten te versterken, als reserve- en als beleggingsvaluta, aldus Benink. 'Dus hiermee kan Europa zich zomaar in eigen vlees snijden. Financieel is het misschien een solide constructie, maar juridisch is het een heel complex mijnenveld. Rusland is inderdaad de agressor, maar ik kan niet overzien hoe het juridisch ligt om de tegoeden van een land af te pakken.'

Een geconcretiseerd plan van de EU om met financiering op de proppen te komen is voor Oekraïne van levensbelang, zegt Europaverslaggever Geert Jan Hahn van BNR Nieuwsradio. De begroting van het land kampt met een gat van tientallen miljarden euro's, vooral door de enorme defensie-uitgaven. 'Ze hebben simpelweg knaken nodig om het land overeind te houden, de economie te laten draaien en de oorlog te kunnen voeren.'

Bron: BNR Nieuwsradio

Rusland valt bijna elke wijk hoofdstad Kyiv aan

Bij een Russische aanval op de Oekraïense hoofdstad Kyiv van afgelopen nacht zijn zes doden gevallen. Zeker 34 anderen raakten gewond, melden de Oekraïense hulpdiensten. De Russische aanval veroorzaakte daarnaast schade in acht van de tien districten in Kyiv. 'Meer dan veertig mensen zijn gered', voegden de hulpdiensten eraan toe op Telegram.

Eerder in de nacht van donderdag op vrijdag liet burgemeester Vitali Klitsjko via Telegram weten dat er een 'massale' Russische aanval plaats had op de hoofdstad. Volgens Klitschko waren in verschillende delen van de stad explosies te horen.

Meerdere gebouwen zijn door de aanval getroffen en er zijn explosies en branden ontstaan. 'Delen van het verwarmingsnetwerk zijn beschadigd', schrijft de burgemeester. Meerdere gebouwen zitten daardoor zonder verwarming. Ook de elektriciteits- en watervoorzieningen kunnen mogelijk buiten werking raken.
Oekraïne zou op zijn beurt onder meer drie appartementen en een oliedepot in de Russische Zwarte Zeehaven Novorossiysk beschadigd. Daarbij zou een man gewond zijn geraakt.

Bij de aanval zijn volgens het operationele hoofdkwartier van de regio Krasnodar zeker tien drones neergeschoten in Novorossiysk en omliggende gebieden, waaronder een in de buurt van een marinebasis.

Bron: NU.nl, foto: Staatsnooddienst

'Burgers Pokrovsk en Myrnohrad niet te bereiken'

Het is niet meer mogelijk om nog hulpgoederen te brengen naar de achtergebleven in de door Rusland belegerde steden Pokrovsk en Myrnohrad. Er zijn nog altijd 1.253 burgers aanwezig in Pokrovsk en 1.350 in het nabijgelegen Myrnohrad. Volgens militair gouverneur Vadym Filashkin van de oblast Donetsk vallen er elke dag slachtoffers onder de bevolking. 

'Het is simpelweg niet meer mogelijk om ze te bereiken. We kunnen ze niet meer voorzien van water, humanitaire hulpgoederen of medicijnen. Onze soldaten helpen de achtergebleven burgers zoveel ze kunnen', zegt Filashjkin over de situatie in beide steden. 

Er is weinig actuele informatie over de situatie in met name Pokrovsk. Russische soldaten zijn de afgelopen dagen onder dekking van een dikke mistlaag de stad binnen getrokken met trucks en op motorfietsen. Ze gebruiken mortieren om de Oekraïense drone-operators uit te schakelen. Vanuit de oblasten Cherson en Zaporizja voert het Russische leger versterkingen aan.

Russische troepen blijven proberen om Pokrovsk te omsingelen. Aanvankelijk deden ze dat vanuit het zuiden vanaf de dorpen Zvereva en Rosa. Later probeerden ze het vanuit het westen, vanaf Kotlyne naar het industriegebied in het noordwesten van Pokrovsk. Een Russische poging om het dorp Rivne in te nemen is vandaag verijdeld. 

Bronnen: Oekrajinska Pravda, RBC-Ukraine. Foto Pokrovsk: leger Oekraïne

EU ziet juist positief signaal in onthulling corruptie

Je zou het niet verwachten, maar de Europese Commissie kijkt juist positief naar de onthulling van het corruptieschandaal bij het staatsbedrijf Energoatom. Het betekent dat de Oekraïense anti-corruptiebureaus NABU en SAPO precies datgene doen waarvoor ze zijn opgericht. 

'Het tegengaan van corruptie  is het belangrijkste wat een land te doen staat als het lid wil worden van de Europese Unie. Daarvoor is blijvende aandacht nodig. De Europese Commissie blijft dat nauwlettend volgen', reageert woordvoerder Guillaume Mercier.

De Oekraïense premier Joelia Svyrydenko voelt zich wel in verlegenheid gebracht door het corruptieschandaal waarbij mogelijk 100 miljoen dollar aan smeergeld is betaald door bedrijven die opdrachten van Energoatom binnen wilden halen. Zij kondigde vanmiddag aan dat alle staatsbedrijven onder een vergrootglas worden gelegd om corruptie op te sporen. Energoatom krijgt een nieuwe directie om herhaling van de maandag geopenbaarde smeergeldaffaire te voorkomen. 

Adviseur Michailo Podoljak noemt de nog altijd wijdverbreide corruptie in Oekraïne  'een echo uit het verleden, want het Kremlin heeft gedurende tientallen jaren een systeem opgebouwd om Oekraïne binnen de Russische invloedssfeer te houden'. Volgens Podoljak is het naar buiten komen van het schandaal bij Energoatom 'niet zozeer het nieuws dat er sprake is van corruptie, maar dat de corruptiebestrijding die na 2014 is opgezet blijkt te werken. 

Bronnen: European Pravda, Oekrajinska Pravda

Zelensky neemt afstand van oud-zakenpartner

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft sancties opgelegd aan een voormalige zakenpartner die verwikkeld is in een groot corruptieschandaal. Naast deze Timoer Minditsj krijgt ook zakenman Oleksandr Tsoekerman te maken met strafmaatregelen.

Minditsj wordt door de autoriteiten gezien als sleutelfiguur in een smeergeldaffaire rond een staatsenergiebedrijf. Hij was volgens Oekraïense media bevriend met Zelensky en heeft het land verlaten. De president probeert nu afstand te nemen van de affaire. 'Het belangrijkste zijn straffen voor degenen die schuldig zijn', zei hij tegen Bloomberg Television. 'De president van een land in oorlog kan geen vrienden hebben.'

De sancties bestaan onder meer uit het bevriezen van banktegoeden en reisbeperkingen. De corruptiezaak heeft ook de ministers van Energie en Justitie de kop gekost. Ze stapten op nadat Zelensky om hun ontslag had gevraagd.

Bron: BNR Nieuwsradio

'Leger bepaalt zelf of het in Pokrovsk blijft'

Of het Oekraïense troepen door moeten blijven vechten of zich terugtrekken uit de stad Pokrovsk is aan de militairen ter plekke, zegt president Volodymyr Zelensky in een interview met het Amerikaanse persagentschap Bloomberg. 'Zij beslissen of het nog verantwoord is, niemand dwingt ze om te sterven voor ruïnes. Ik steun onze soldaten daar, hun commandanten, als zij vinden dat ze de situatie aan kunnen. Maar ook als zij vinden dat het niet meer gaat, want voor ons allemaal tellen vooral de levens van onze soldaten.' 

Volgens Zelensky wil Rusland met het veroveren van Pokrovsk de Amerikaanse president Donald Trump ervan overtuigen dat het maar het beste is als Oekraïne z'n troepen weghaalt uit de Donbas om de oorlog te beëindigen. Maar hij wijst er ook op dat het leger het oosten van het land niet zomaar in de steek kan laten, want 'de Oekraïners zullen dat niet begrijpen'. 

Daar komt volgens de president nog bij dat 'niemand kan beloven dat ze stoppen als ze de Donbas eenmaal in handen hebben, want er is niets wat ze tegenhoudt.' De hernieuwde Russische aanvallen op de energievoorziening ziet Zelensky als een uiterste poging om Oekraïne nog voor de komende lente op de knieën te krijgen. 'Ze weten dat dit nog het enige middel is om ons onder druk te zetten.'

Bron: Oekrajinska Pravda, foto: website president

Zelensky wil af van ministers Justitie en Energie

President Volodymyr Zelensky vindt dat zowel minister Herman Haloesjtsjenko van Justitie als zijn collega Svetlana Hrintsjoek van Energie weg moeten. Hij heeft premier Joelia Timosjenko opdracht gegeven om dat te regelen. Haloesjtsjenko werd vanmorgen al geschorst, omdat hij als voormalig energieminister ook wordt genoemd in de smeergeldaffaire bij het staatsbedrijf Energoatom. 

'Ik geloof dat beide ministers niet op hun post kunnen blijven. Dat heeft ook te maken met vertrouwen. Als er beschuldigingen worden geuit, dan moeten die worden onderzocht.' Zelensky zei ook dat corruptie in de toch al zo geplaagde energiesector zeker in oorlogstijd 'volstrekt onacceptabel' is.

Zelensky wil dat de energiesector 'maximale transparantie' moet hanteren, terwijl het kabinet alles moet doen om NABU en SAPO te helpen bij het vervolgen van degenen die zich schuldig hebben gemaakt in het corruptieschandaal dat beide anti-corruptiebureaus maandag naar buiten hebben gebracht. Ook moet orde op zaken worden gesteld bij Energoatom. 

Hij kondigde sancties aan tegen twee verdachten. Het zou gaan om Tymoer Minditsj and Oleksandr Tsoekerman. Minditsj is een voormalige zakenpartner van Zelensky bij het tv-productiebedrijf Kvartal 95. 

Bron: Oekrajinska Pravda, foto: website president